Przeziębienia i odporność w szkole

Obniżona odporność w okresie zimowym i niesprzyjające warunki pogodowe na zewnątrz to często gotowa recepta na przeziębienie, które utrudnia powrót dzieciom do szkoły, a rodzicom do pracy. Czy można się przed tym uchronić? Jak wspierać odporność najmłodszych uczniów i co podać przy pierwszych objawach aktywnej infekcji? Jak działają popularne na rynku środki przeciwwirusowe i co warto wiedzieć o ich składzie i działaniu?

 

Kilka słów o odporności

Choć często słyszane w radiu czy telewizji hasło reklamowe: „o odporność trzeba dbać przez cały rok” wydaje się być trywialne i wyświechtane to trzeba przyznać, że wciąż jest aktualne, prawdziwe i niezwykle istotne. Budowanie odporności to proces: długi, żmudny, wymagający dyscypliny i codziennych rytuałów i nawyków. Budowanie odporności nie oznacza podawania dziecku witaminy C w sezonie infekcyjno-grypowym ani popularnego hartowania go, gdy nadejdzie mróz. To coś więcej – to prowadzenie określonego trybu życia, odpowiednia dawka ruchu na świeżym powietrzu, zdrowe nawyki żywieniowe i przede wszystkim uzupełnianie witamin i składników mineralnych, których w obecnych czasach nie jesteśmy w stanie dostarczyć z pożywieniem.

Wzmocnienie układu odpornościowego dziecka to nade wszystko połączenie aktywności fizycznej i zdrowego zbilansowanego jadłospisu przez okrągły rok. Możliwości ruchu jest wiele: od jazdy na rowerze czy chodzenia na spacery latem, aż po pływanie czy zajęcia taneczno-ruchowe zimą. Wiosną i latem szczególnie warto zadbać o to, aby nasza pociecha spędzała dużo czasu na zewnątrz, jesienią i zimą zaś do dyspozycji będą aktywności na zamkniętych salach, pływalniach czy kompleksach sportowych. Sport w każdej postaci poprawia wydolność organizmu, wspiera układ immunologiczny, a tym samym wzmacnia jego odporność na ataki wirusów, bakterii czy grzybów.

Kolejnym fundamentem do budowania odporności są też zdrowe nawyki żywieniowe: całkowita rezygnacja z przetworzonej żywności, maksymalne zredukowanie rafinowanego cukru i zastąpienie go zdrowymi zamiennikami i przede wszystkim spożywanie odpowiedniej porcji warzyw i owoców (najlepiej sezonowych, z lokalnych, ekologicznych upraw). Od najmłodszych lat należy dziecko przyzwyczajać do picia czystej wody mineralnej zamiast słodzonych soków czy wątpliwej jakości napojów. Odpowiednie nawodnienie również wpływa na prawidłowe funkcjonowanie organizmu i tym samym wzmacnia układ odpornościowy.

 

Co warto suplementować?

Ważnym filarem w budowaniu odporności dziecka będzie też właściwa suplementacja. Niestety w obecnych czasach jakość żywności pozostawia wiele do życzenia i nie jest możliwe, ale zaspokoić popyt rozwijającego się wciąż organizmu dziecka w niezbędne witaminy, składniki odżywcze i mineralne. Nie oznacza to jednak, że warzywa czy owoce można zastąpić kapsułkami – absolutnie nie. Suplementy mają jedynie za zadanie wspierać organizm dziecka i uzupełniać możliwe niedobory witaminowe.

Wśród suplementów, które niewątpliwie należy podawać dziecku są: witamina D, magnez, niezbędne kwasy tłuszczowe Omega 3 oraz witaminy z grupy B. Choć każdy z powyższych składników może zostać teoretycznie dostarczony z pożywieniem to w praktyce bywa różnie. Duża grupa dzieci cierpi dziś na wybiórczość pokarmową, co sprawia, że nie będą spożywać kaszy, ryb, migdałów, nasion słonecznika czy płatków owsianych. Dlatego suplementacja jest tak istotna.

Witamina D ma niebagatelne znaczenie w rozwoju dziecka, zwłaszcza jeśli chodzi o układ kostny. Niedobór witaminy D może wpływać na krzywicę u dzieci oraz mocno zaburzać gospodarkę wapniowo-fosforanową. Witamina D wpływa również na odporność, wspomaga rozwój i pracę serca, a długofalowo pozwala uchronić dziecko przed wieloma chorobami cywilizacyjnymi w przyszłości np. przed cukrzycą.

Wspierając rozwój dziecka warto również zadbać o jego układ mięśniowo-nerwowy. Tutaj niezbędny okaże się magnez, który będzie wpływał na zdolność do nauki, koncentracji i zapamiętywania. Co więcej magnez reguluje napięcie mięśni, ułatwia regenerację i chroni organizm przed szkodliwym działaniem metali ciężkich. Ułatwia też zasypianie, co obecnie stanowi duży problem z uwagi na zbyt wiele bodźców płynących z otoczenia.

Wspierając proces budowania odporności dziecka nie sposób nie wspomnieć o kwasach Omega 3, które wpływają przede wszystkim na układ nerwowy dziecka (już nawet w okresie prenatalnym). Kwasy Omega 3 wspomagają też układ immunologiczny w walce z wirusami i infekcjami, głównie górnych dróg oddechowych i wykazują działanie przeciwzapalne. Odpowiednia dawka kwasów Omega 3 w diecie dziecka zmniejsza ryzyko alergii oraz poprawia wchłanianie wapnia z dostarczanego pożywienia.

W diecie dziecka nie może również zabraknąć witamin z grupy B. Są one szczególnie ważne w okresie intensywnej nauki w szkole, gdyż poprawiają sprawność umysłu i pracę mózgu. Ponadto witamina B uczestniczy w wielu procesach metabolicznych (w tym w procesie przyswajania węglowodanów).

 

Pierwsza pomoc przy przeziębieniu

Jeśli objawy infekcji wirusowej są już widoczne i dokuczliwe warto wówczas sięgnąć po sprawdzone środki, które wspomogą organizm dziecka przed dalszym jej rozwojem i złagodzą objawy. Na rynku jest bardzo wiele preparatów na przeziębienie dostępnych bez recepty, które w większości opierają się na dwóch substancjach czynnych: paracetamolu i ibuprofenie.

Paracetamol zwany inaczej acetaminofenem to lek, który z uwagi na swą skuteczność i ogólną dostępność jest obecnie podstawowym doraźnym środkiem leczniczym, również u dzieci. Paracetamol poprzez hamowanie syntezy prostaglandyn w centralnym układzie nerwowym obniża ból i gorączkę nawet do 8h. Środki zawierające paracetamol jako substancję czynną warto mieć zawsze w domu na wypadek nieoczekiwanej wysokiej gorączki u dziecka nocą czy w weekend, kiedy wizyta lekarska staje się mocno utrudniona. Paracetamol dla dzieci dostępny jest najczęściej w formie syropu o słodkim, przyjemnym i owocowym smaku.

Ibuprofen z kolei należy do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, co daje mu większą przewagę nad paracetamolem, który tych właściwości nie posiada. Preparaty z zawartością ibuprofenu stosowane są w przebiegu aktywnych infekcji wirusowych, podczas bolesnego ząbkowania, infekcji dróg moczowych czy ucha środkowego. Ibuprofen nie tylko skutecznie zmniejsza ból czy obniża gorączkę, ale przede wszystkim hamuje rozwój stanu zapalnego. Podobnie jak Paracetamol jest on dostępny bez recepty najczęściej w formie syropu lub w czopkach.

Zarówno w przypadku paracetamolu jak i Ibuprofenu warto zapoznać się z instrukcją dawkowania i nie przekraczać zalecanej dziennej dawki, aby uniknąć działań niepożądanych.

Warto, aby w domowej apteczce znalazły się też preparaty (zawiesiny czy syropy), których głównymi składnikami będą wyłącznie naturalne substancje: korzeń prawoślazu, kwiat bzu czarnego czy koncentrat z czarnej porzeczki). I choć środki te z pewnością nie obniżą gorączki, ani nie uśmierzą bólu to z całą pewnością okażą się skuteczne w początkowej fazie infekcji, kiedy objawy nie są jeszcze tak mocno zaostrzone.

 

O odporność dziecka trzeba dbać systematycznie cały rok. Sezon jesienno-zimowy i szkoła służą zwiększonej zachorowalności i szybszemu rozprzestrzenianiu się wirusów, dlatego tak ważne staje się wzmacnianie układu immunologicznego. Bezwzględnie trzeba zadbać o odpowiednią dawkę aktywności fizycznej oraz zdrowy i dobrze zbilansowany jadłospis zgodny obowiązującą piramidą żywieniową. Efektywna jest też właściwa suplementacja, która dostarczy rozwijającemu się organizmowi dziecka niezbędnych witamin i składników mineralnych, które stają się szczególnie istotne w trakcie infekcji wirusowych czy bakteryjnych.

W przypadku aktywnej infekcji, przed wizytą u lekarza, warto sięgnąć po sprawdzone środki na bazie Paracetamolu czy Ibuprofenu, które skutecznie złagodzą dolegliwości bólowe oraz obniżą gorączkę.