Jak pH skóry wpływa na jej stan?
pH oznacza kwasowość danego środowiska. Jego wartość na powierzchni zdrowej skóry dorosłego człowieka mieści się w granicach 4,2 – 5,9.
Różnica w pH pomiędzy warstwą rogową naskórka a skórą właściwą to nawet dwie–trzy jednostki. Odczyn bardziej kwasowy (niższy) na powierzchni skóry wpływa hamująco na rozwój bakterii chorobotwórczych. Co ciekawe, skóra kobiet wykazuje odczyn bardziej zasadowy (wyższy), w porównaniu ze skórą mężczyzn, co związane jest z występowaniem większej potliwości u płci męskiej. Według badań, również kolor skóry wywiera wpływ na jej pH – u osób ciemnoskórych odczyn jest bardziej kwasowy – pH około 4,6, natomiast u osób z jaśniejszą karnacją mniej kwasowy – około 5,0.
Co wpływa na pH skóry?
Wartości pH skóry mogą być bardzo różne i zależą od wielu czynników, zarówno endogennych jak i egzogennych. Do czynników egzogennych zaliczamy: miejsce pomiaru, temperaturę skóry, wiek pacjenta, jego ogólną kondycję oraz sposób codziennej pielęgnacji. Wpływ na pH wywierają także czynniki endogenne, jak ilość i jakość wydzielanego potu, ilość i skład lipidów warstwy rogowej, płeć, rodzaj flory bakteryjnej na powierzchni skóry. Pocenie umiarkowane powoduje, że pot będzie miał odczyn bardziej kwaśny, w porównaniu do pocenia intensywnego.
Jakie są konsekwencje zaburzenia pH skóry?
Podwyższonemu pH skóry towarzyszą liczne problemy skórne oraz schorzenia skóry powiązane z zaburzeniami jej funkcji i spadkiem naturalnej odporności. Przykładów jest wiele:
– cienka warstwa lipidowa naskórka, przyczyniająca się do nadmiernej utraty wody,
– atopowe zapalenie skóry, w którym dominuje zapalenie, obniżenie odporności miejscowej,
– suchość, złuszczanie i świąd.
Kwaśne środowisko (czyli właściwe pH) pozwala stworzyć warstwę, która chroni przed promieniowaniem UV, czynnikami zewnętrznymi i bakteriami. Zaburzenie tej równowagi przyczynia się do przesuszenia; wraz z rosnącym pH skóry, wzrasta aktywność enzymów wpływających na złuszczanie i integralność warstwy rogowej. Innym następstwem zaburzenia pH jest wzmożona produkcja sebum, a w konsekwencji powstawanie zaskórników i podrażnień. W trądziku pospolitym wysokie pH skóry powiązane jest z nadmiernym zasiedlaniem jej przez bakterie i z łojotokiem.
Twoja skóra sygnalizuje zaburzenia pH
Świecenie, błyszczenie, duża ilość zaskórników i rozszerzone, widoczne pory, nadmierna ilość łoju i potu oznaczają podwyższoną wartość pH skóry. Podatność do przesuszenia i podrażnień, związane ze zbyt cienką barierą ochronną na powierzchni skóry, to również konsekwencja zbyt wysokiego odczynu pH.
Wpływ codziennej pielęgnacji na pH skóry.
Niewłaściwa pielęgnacja jest niejednokrotnie przyczyną nadmiernego złuszczania skóry, powoduje podrażnienia, świąd czy odczucie dyskomfortu – szczególnie w przypadku osób ze schorzeniami, trądzikiem czy atopowym zapaleniem skóry. Nie ma badań, które pozwoliłyby rzetelnie odpowiedzieć, jakie błędy podczas oczyszczania, wpływają na zaburzenie pH skóry. Jednak z dużą dozą prawdopodobieństwa można powiedzieć, iż najczęściej popełnianym błędem jest zastosowanie środka zbyt agresywnego do mycia twarzy, tzn. o silnie zasadowym pH, zawierającego detergenty, zbyt częste mycie oraz niestosowanie zabezpieczania po myciu (tj. tonizowanie, aplikacja kremów). Przeważająca większość środków do mycia posiada pH zasadowe (mydła 9–11, szampony 6–7). W tej grupie preparatów znajdują się wyroby polecane przez specjalistów dla osób z chorobami skóry. Istotną rolę odgrywa również technika mycia, zarówno przez osoby zdrowe jak i chore. Temperatura wody powinna być bliska temperaturze ciała, niegorąca, ponieważ zbyt wysoka sprzyja nadmiernemu wypłukiwaniu lipidów warstwy rogowej naskórka. Ponadto, poza wskazanymi okresowo peelingami, nie powinno się intensywnie pocierać skóry, aby nie niszczyć jej naturalnej budowy i funkcji ochronnych. Nie bez znaczenia jest częstotliwość mycia. Zabieg nie powinien być powtórzony przed czasem, w którym nastąpi powrót do naturalnych właściwości naskórka. Znacząca zmiana środowiska naskórka będzie odczuwalna. Skóra zacznie nam wysyłać sygnały w postaci uczucia ściągania, zmniejszonej elastyczności, suchości, podrażnienia objawiającego się zaczerwienieniem, pieczenia i nadwrażliwości na wszelkie bodźce środowiska. Może to doprowadzić do zapalenia kontaktowego skóry czy objawów alergicznych o różnym charakterze wykwitów i/lub świądu.
Jak pielęgnować skórę bez naruszania jej fizjologicznego pH?
– Przed rozpoczęciem oczyszczania skóry twarzy, umyj ręce.
– Do oczyszczania używaj płatków kosmetycznych wykonanych w 100% z bawełny.
– Stosuj produkty do oczyszczania, odpowiadające potrzebom twojej skóry (sucha, trądzikowa, naczynkowa, dojrzała itp.)
– Następnie płynem micelarnym, przy użyciu płatka kosmetycznego, dokładnie kolistymi ruchami wykonaj demakijaż skóry twarzy, czoła, szyi, a także dekoltu.
– Na koniec przejdź do oczyszczania właściwego. Zmywaj resztki makijażu i sebum, aż ostatni płatek będzie czysty.
– Delikatnie osusz twarz czystym ręcznikiem przeznaczonym wyłącznie do twarzy.
– Szczególnie w przypadku skóry z niedoskonałościami, w następnym kroku warto zastosować tonizację, aby przywrócić skórze odpowiednie pH.
– Po dokładnym oczyszczeniu skóry nałóż na twarz, szyję i dekolt krem dopasowany do potrzeb twojej skóry.
Materiał powstał we współpracy z dr hab. n. med. Ewą Trznadel-Grodzką, konsultantem naukowym marki Dermedic