Rozwój

Jak przygotować dziecko na rodzeństwo?

O powiększeniu rodziny niejednokrotnie marzą małżeństwa, partnerstwa. Bardzo często zastanawiają się jak na nowe rodzeństwo zareaguje dziecko, które już posiadają. W głowie kłębią się myśli w jaki sposób przygotować dzieci na pojawienie się nowego członka rodziny i zapobiec przejawom zazdrości oraz w jaki sposób nauczyć dziecko, że brat czy siostra nie jest i nie będzie dla nich rywalem. Bardzo często można spotkać się sytuacją, w której starszak Rywalizuje o względy rodziców, twierdząc, iż od czasu pojawienia się nowego rodzeństwa na świecie poświęcają mu więcej czasu niż starszakowi. Dzieci chcą nadal mieć rodziców tylko i wyłącznie dla siebie a od czasu pojawienia się nowego członka rodziny czują olbrzymia zmianę i zdaje sobie sprawę, że od teraz rodzicami musi dzielić się z kim innym. Może czuć się odtrącone i mieć wrażenie, że nowe rodzeństwo odbiera mu rodziców. Warto również zaznaczyć, że pojawienie się kolejnego dziecka jest wielką radością dla rodziców, ale to nie oznacza, że starsze dzieci będą również tą radość podzielały. To bardzo nowa sytuacja dla dziecka, dlatego może towarzyszyć jej złość bądź zazdrość i te symptomy nie powinny dziwić rodziców.

Zatem co właściwie my jako dorośli możemy zrobić by przygotować starszaka na nowe rodzeństwo?

Fundamentalną zasadą jest rozmowa. Od samego poczęcia należy dziecko informować, iż brzuchu mamy rośnie siostra lub brat równolegle podkreślając, iż będzie ono kolejną radością w domu. Należy też zapewniać dziecko, że będzie tak samo mocno kochane jak dotąd i że nic w stosunku do jego miłości się nie zmieni. Ważnym elementem jest pomoc dziecku w akceptacji maleństwa od samego początku. Najpierw poprzez zachęcanie do przytulania się do brzucha mamy, wspólne czytanie bajek czy opowiadanie opowieści aż do momentu narodzin – spędzania czasu z noworodkiem. Starsze dzieci bardzo chcą się czuć pomocne, dlatego warto je zaangażować do wymyślania imienia dla nowego członka rodziny. Dziecko będzie dumne, że mogło pomóc tak ważnej decyzji. Będzie czuło się potrzebne. Tak jak wspomniałam może pojawić się również zazdrość starszaka o młodsze rodzeństwo. W tym przypadku należy tłumaczyć dziecku, dlaczego czasem musimy poświęcić czas młodszemu dziecku przedstawiając, że jest ono jeszcze niesamodzielne i niezdolne do zrobienia wszystkiego w porównaniu do starszaka. Ale starszego dziecka nie wolno również ignorować, trzeba odpowiadać na wszystkie jego potrzeby. Przejawy zazdrości należy akceptować i wspierać w nich dziecko. Powinno się okazywać miłość tak samo jak okazywaliśmy jemu do tej pory i być również dostępnym dla niego na każdym kroku tak by otrzymywało od nas wsparcie i czuło się kochane. W ciągu dnia ważne jest by znaleźć czas który można poświęcić tylko i wyłącznie jednemu dziecku. Organizacja czasu i rytmu dnia obojga rodziców bardzo będzie przydatna tak by każdy z rodziców mógł mieć czas dla każdego dziecka na wyłączność. Jak wiadomo każde dziecko chce być na uwadze rodziców, a rolą rodzica jest niwelowanie tejże rywalizacji rodzeństwa. Pewne jest to, że jeśli będziemy poświęcać dużo czasu starszemu dziecku i pokażemy mu, że miłość do niego jest tylko coraz większa to zapewniam, iż zazdrość o młodsze rodzeństwo minie. Nie zapominajmy również, że w momencie pojawienia się brata czy siostry starszemu dziecku świat wywrócił się do góry nogami. Dziecko nie do końca wie co go będzie czekało, z jakimi zmianami to się wiąże i bardzo mocno będzie walczyło o to co miało dotychczas. Rodzicom też nie jest łatwo w momencie, gdy na świecie pojawi się mały człowiek, gdyż potrzebuje on bardzo dużo atencji, uwagi, ale mimo wszystko podejmując się decyzji powiększenia rodziny muszą wykrzesać swoje siły i poświęcić czas każdemu ze swoich dzieci Gdy tylko maluszek przyjdzie na świat i pojawi się w domu to pod jego dachem będzie kłębić się mnóstwo emocji: poprzez radość, podekscytowanie złość czy zazdrość. Tak naprawdę nikt z nas dorosłych a tym bardziej dziecko nie wie czego się może spodziewać i jak to teraz będzie – to jest dla wszystkich nowa rzeczywistość. Dziecko bardzo często będzie zadawało sobie pytania czy rodzic nadal będzie kochał go tak samo jak dotychczas A może teraz całą miłość przeleję na rodzeństwo a ono zostanie samo? Dlatego też w pierwszych miesiącach tychże zmian można zauważyć, że starsze dzieci są rozdrażnione i w niektórych momentach pokazują swoje cierpienie. w tym czasie z radzeniem sobie z nową sytuacją, z emocjami starsze dzieci potrafią również zachorować i gorączką odreagować stres związany z pojawieniem się członka rodziny. Ale taka sytuacja wcale nie musi zaistnieć, gdyż są rodziny, w których starsze dzieci z niecierpliwością oczekują rodzeństwa. I dzieje się tak że w czasie, gdy mama jest w ciąży nie odstępują jej na krok tylko po to by być bliżej jej brzuszka – tulić, okazywać miłość, przyjmować na siebie rolę starszego rodzeństwa.

Często dzieci nie zdają sobie również sprawy, że noworodek nie będzie tak samodzielny i zaradny jak one. Mają różnorakie wyobrażenie odnośnie tego dziecka i na przykład marzą o tym, że gdy tylko się urodzi to będzie mógł się z nim pobawić samochodami, zagrać w piłkę czy pobiegać po boisku. Posiada marzenie również o tym by poukładać wspólnie puzzle bądź namalować obrazek. I w tym momencie przychodzi rzeczywistość, która okazuje się całkiem inna – przecież noworodek większość czasu śpi, płacze, odżywia się. Nie potrafi rozmawiać i nie potrafi zrobić najprostszych czynności. I rodzi się rozczarowanie u starszego dziecka. Może pojawić się również frustracja czego przejawem są krzyki skierowane do rodziców: „Nie chcę siostry”, „Zabierz je stąd”, „Lepiej było, gdy byłem sam”. W ten sposób przejawia się bunt dziecka jak również zazdrość. Dlatego bardzo mocno należy się wczuć w to co czuje dziecko, zrozumieć jego emocje i z wielką pokorą przyjąć to wszystko. Dziecko należy przytulać, byś dla niego wsparciem. Dziecko wyraża sprzeciw słowami: „Mamo, nie kocham cię już!”, „Wolę tatę niż mamę!”, „Idź sobie!”  – to jest podkreślenie jego złości i nie radzenia sobie z nową sytuacją, bo przecież do tej pory mama dla niego była na każde zawołanie A teraz czas który był spędzony tylko z nim dzieli również na najmłodsze dziecko. Dzieci są w stanie zrobić bardzo dużo, aby tylko zwrócić na siebie uwagę. okazują to bardzo mocno Poprzez swoje zachowanie. Aby zostało zauważone potrafi niszczyć wszystko wokół siebie, ignorować prośby rodziców, krzyczeć. Okres, w którym dziecko będzie akceptowało nowe rodzeństwo najczęściej trwa maksymalnie do czterech – pięciu miesięcy. Dziecku łatwiej zaakceptować nowe rodzeństwo w momencie, gdy jest ono już bardziej aktywne, większe i staje się świetnym partnerem do zabaw. Jest to moment, w którym pierworodny zaczyna akceptować rzeczywistość i czuję się zaopiekowany. I w tym momencie starszak poszukuje sam z siebie kontaktu z młodszym rodzeństwem tak aby sprawiało to radość jednej jak i drugiej stronie. Zaczyna doceniać posiadanie rodzeństwa.

W akceptacji rodzeństwa bardzo ważną rolę odgrywają rodzice i to od nich w znacznej części zależy jak w tej sytuacji będzie odnajdywał się starszak, gdy pod dachem ich domu pojawi się młodsze rodzeństwo. Należy również doprowadzić do sytuacji, w której starszak nie będzie traktował młodsze rodzeństwo jako konkurenta a co za tym idzie każde z nich powinno czuć się ważne i każdemu dziecku należy podkreślać korzyści jakie płyną z bycia rodzeństwem. Należy rozmawiać, rozmawiać i jeszcze raz rozmawiać. Tłumaczenia, odpowiedzi na wszystkie nurtujące wątpliwości, wskazówki w jaki sposób dziecko może sygnalizować swoje niezadowolenie. Ważna jest świadomość, iż dziecko ma prawo do swoich emocji i ich rozładowania. Należy jemu zapewnić możliwość rozładowania emocji w sposób, który nie będzie krzywdził innych oraz siebie samego. Starszak musi być również przekonany i zapewniony o tym, że jego uczucia nigdy nie będą ignorowane oraz że rodzic będzie dotrzymywał każdego słowa obiecanego. Tak bardzo mocno od rodziców zależy jakie relacje będą się tworzyły między rodzeństwem. Mają za zadanie wskazać dzieciom drogę oraz nauczyć ich wspólnego życia, jak być gotowym do wsparcia na każdym etapie ich życia. Bardzo trafnie J. Korczak wskazał w swoich słowach kim jest dziecko i kogo potrzebuje: „Dziecko jest cudzoziemcem, nie rozumie języka, nie zna kierunku ulic, nie zna praw i zwyczajów. […] Potrzebny przewodnik, który grzecznie odpowie na pytanie”.

Bądźmy przewodnikami dla naszych dzieci tak by mogły poznać piękno życia w rodzinnej atmosferze wraz ze swoim rodzeństwem i rodzicami.

 

Karolina Prudło
mgr Karolina Prudło – pedagog. Prowadzi działalność pod nazwą Matka – Pedagog. Świadczy usługi w formie: konsultacji pedagogicznych on-line , wspierających sesji telefonicznych, webinarium i szkoleń (szczegóły: matkapedagog.pl). Autorka artykułów o tematyce rodzicielstwa bliskości, rodziny, dzieci. Przekazuje społecznie wiedzę m.in. na Instagramie: @matka.pedagog

Dodaj komentarz

Ta strona korzysta z ciasteczek, aby świadczyć usługi na najwyższym poziomie. Dalsze korzystanie ze strony oznacza, że zgadzasz się na ich używanie. more information

The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.

Close