Czym dla ciebie jest odpoczynek?

Jak myślę o odpoczynku, to rozumiem przez to przerwę od wzmożonej aktywności psychicznej, fizycznej czy intelektualnej, która pozwala nam odzyskać siły, zregenerować się poprzez robienie tego, co sprawia nam przyjemność i co pozwala nam pozbyć się zmęczenia fizycznego i psychicznego. Ile ludzi, tyle rodzajów odpoczynku. Chociaż w dzisiejszych czasach niekoniecznie musi on być dla każdego czymś, na co pozwalamy sobie często. Dzieci i dorośli w ciągu roku mogą żyć w ogromnym pędzie (szkoła, zajęcia dodatkowe, praca), mając coraz mniej czasu na spokojny posiłek, relaks. Jednak przychodzi taki moment, kiedy dobrze jest się zatrzymać i powiedzieć STOP! CZAS NA ODPOCZYNEK! Może już czytając te słowa, masz ochotę odpocząć?

A tobie z czym kojarzy się odpoczynek? Powiedź lub wypisz wszystkie stwierdzenia, które kojarzysz właśnie z odpoczynkiem. Kiedy czujesz odprężenie i relaks? Może masz na myśli takie określenia jak: sielanka, wypoczynek, luz, frajda, wytchnienie, pauza, spokój, laba, czas wolny lub zupełnie coś innego. Powiedz, napisz – co to jest? A jak go odbierają członkowie twojej rodziny? Zapytaj, jeśli chcesz. Uff… Już samo myślenie o takim odpoczynku może lekko odprężyć nasze ciało i umysł. Masz podobnie?

Czas wolny to również czas, w którym może się znaleźć miejsce na odpoczynek. Jak to zrobić? Ważne jest to, aby do swojego planu dnia wprowadzić takie elementy, które na kilkanaście minut sprawiają, że się naprawdę odprężamy, np.: może to być czytanie ulubionej książki, leżenie na hamaku, słuchanie śpiewu ptaków czy dwudziestominutowa drzemka. Może masz ochotę wykonać razem z dzieckiem dwa ćwiczenia⃰, które mogą przybliżyć was do tego, co daje spokój czy sprawia przyjemność?

 

Spokojne miejsce

Dzieci 5+

Zamknij na moment oczy i wyobraź sobie różne miejsca, w których odczuwasz spokój. Następnie narysuj jedno takie miejsce.

Gdzie czujesz się spokojnie?

Co w tym miejscu jest takiego, że czujesz się w nim spokojnie?

Jak to się dzieje, że się uspokajasz?

Jak się czujesz, będąc w tym miejscu?

Kiedy możesz wracać do niego myślami?

Jak możesz z niego korzystać na co dzień?

Jak to jest mieć takie miejsce?

 

Drobne przyjemności

Dzieci 5+

Zamknij na moment oczy, rozluźnij się i weź głęboki oddech. Poczuj, jak powietrze swobodnie przepływa przez twój nos i jak swobodnie wypuszczasz je ustami. Zrób to jeszcze raz: wdech i wydech, wdech i wydech. Poczuj przyjemność, jaka płynie z tego doznania. Teraz skup całą swoją uwagę na oddechu. Kiedy jesteś już tak skupiony i rozluźniony, pomyśl o drobnych przyjemnościach, których doświadczasz każdego dnia. Może myślisz o tym, jak przez palce przelatuje ci suchy piasek, gdy bawisz się w piaskownicy, a może o tym, jak wchodzisz w kaloszach do kałuży, bawisz się masą, puszczasz na wodzie kaczki, czujesz wiatr we włosach? Może wyobrażasz sobie doznania, jakie płyną z delikatnego łaskotania przez kogoś bliskiego, może szelest kartek książki, zachód słońca, głos bliskiej osoby lub coś zupełnie innego? Pomyśl o tym przez chwilę. Teraz na kartce narysuj – tak, jak potrafisz i chcesz – rysunek, który sprawi ci przyjemność.

 

Oczywiście dla każdego z nas odpoczynek może oznaczać coś innego i wyglądać zupełnie inaczej. Jedni potrafią odpoczywać, przebywając w jednym miejscu na tarasie, plaży, naprzemiennie taplając się w morzu i robiąc zamki z piasku. Inni zdecydowanie wolą go spędzić czynnie, mając po brzegi wypełniony dzień wyprawami w góry, jazdą na rowerze czy zwiedzaniem prawdziwych zamków. Każdy ma i lubi coś zupełnie innego. To naturalne. Nieważne, co to jest, ważne, że my odbieramy i odczuwamy to właśnie jako odpoczynek. To ta chwila dla nas, która sprawia nam ogromną przyjemność i daje poczucie relaksu i wypoczynku.

Myślę, że planując wspólny czas z bliskimi, nie jest łatwo go zaprojektować, jeśli na ten odpoczynek składają się preferencje kilku osób z naszej rodziny. I tutaj zachęcam was do tego, abyście wspólnie przyjrzeli się, jak lubicie spędzać czas. Co sprawia wam przyjemność i daje poczucie odprężenia? Kiedy będziecie wiedzieć, co jest dla was ważne, będzie wam łatwiej wspólnie połączyć potrzeby i o nie zadbać, również podczas waszych wakacyjnych wojaży.

Na początek proponuję wspólne ćwiczenie, do którego będziecie potrzebować (dla każdego członka rodziny) mniejszą kartkę papieru oraz kredki, nożyczki, klej i jeden duży brystol. Wybierz miejsce, w którym czujesz się wygodnie i bezpiecznie. Jeśli masz ochotę, zamknij na moment oczy i weź kilka głębokich wdechów nosem i zrób kilka spokojnych wydechów buzią. Poczuj, jak twój kojący oddech rozprowadza po całym ciele przyjemne, błogie ciepło, a każdy twój spokojny wydech daje ci coraz większe rozluźnienie, od czubka głowy aż po palce u stóp. Wdech i wydech, wdech i wydech. Czujesz, że jesteś bardzo odprężony. Teraz pomyśl o przyjemnym dla ciebie miejscu, takim, w którym możesz się rozluźnić i poodpoczywać. Rozejrzyj się i poczuj jego przyjemne dla ciebie zapachy, zobacz kolory, usłysz miłe dla twojego ucha dźwięki. Pozwól sobie jeszcze przez chwilę zanurzyć się w tych wrażeniach. Poczuj te wszystkie przyjemne doznania, jakie odczuwasz, będąc w tym miejscu. Poczuj, jak twoje ciało się powoli rozluźnia. Na koniec otwórz oczy, przeciągnij się i tak, jak potrafisz, narysuj miejsce, które sprawia, że się odprężasz. Jakie to miejsce? Co w nim robisz? Czego w nim nie może zabraknąć? Jak je przedstawisz innym? Teraz swój obraz przenieś na kartkę papieru i narysuj go tak, jak potrafisz. Czego w nim nie może zabraknąć? Następnie przedstaw swoją propozycję innym członkom rodziny. Wysłuchajcie siebie nawzajem. Na koniec spośród tego, co zobaczyliście i usłyszeliście, wybierzcie wspólnie miejsce, które spełnia oczekiwania każdego z członków waszej rodziny. Na przykład jeśli ktoś z was uwielbia zwiedzanie, zadbajcie o to, żeby w pobliżu było miejsce, które można wspólnie zwiedzić, a jeśli w rodzinie macie kogoś, kto kocha wodę i plażę, to zobaczcie, czy w tej przestrzeni jest również miejsce z wodą i piaszczystą plażą, na której można też spędzić jakąś część dnia.

Myśląc o odpoczynku, zadbajcie również o to, aby sama podróż była dla was wszystkich przyjemna. Pomyślcie, co każdy lubi mieć w podróży, aby wasza podróż wydawała się każdemu z was mniej uciążliwa. Czego nie może zabraknąć? Wypiszcie lub narysujcie na kartce rzeczy, które są niezbędne, aby ją miło spędzić. Niech już sama podróż kojarzy się wam z odpoczynkiem. A pobyt? Jaki mam mieć charakter? Czy jeśli wyjeżdżacie, to wolicie jedno stałe miejsce zakwaterowania, czy zdecydowanie wolicie się co kilka dni przenosić w inne miejsce? Co wolicie, gwarne uliczki czy zdecydowanie miejsce dalekie od zgiełku, np. z oknem na las? Im bardziej uwzględnicie potrzeby każdego, nawet najmłodszego członka waszej rodziny, tym lepiej zadbacie o wszystkich członków swojej rodziny.

Odpoczynek działa tak samo kojąco na dorosłych, jak i na dzieci. One też ciężko wykonują swoje obowiązki w roku szkolnym. Dla dzieci przecież szkoła też może być ciężką pracą, chociaż czasami sami możemy tak o niej nie myśleć. Szkoła to również megawyzwanie. To masa nowych zadań, materiału, który trzeba przyswoić. To również wiele trudnych sytuacji, z którymi dziecko musi się uporać na co dzień.

Kiedy już zaplanujecie czas na wasz wspólny odpoczynek, pomyślcie, jak może on wyglądać? Wypiszcie lub narysujcie, czego w nim nie może zabraknąć. Może macie ochotę, aby było w nim miejsce na czytanie książek, słuchanie ulubionej muzyki, spacery, ulubiony sport, leżenie na kocu pod drzewem i słuchanie, jak śpiewają ptaki, czy zupełnie coś innego? Czego nie może zabraknąć podczas waszego odpoczynku? Pamiętajcie o tym, że dobrym przykładem dla swojego dziecka jesteście wy sami. Jak sami odpoczywacie podczas wakacji?

I pamiętajcie, że wspólny relaks to czas, który może sprawić, że wasze więzi będą na co dzień jeszcze mocniejsze.

 

⃰ Ćwiczenia pochodzą z mojej książki Arteterapia dla dzieci. Propozycje ćwiczeń plastycznych i pomysły na dialogi z najmłodszymi, Wydawnictwo Harmonia.