wszawica powraca do szkół

Trudno uwierzyć, że w XXI wieku wiele szkół zmaga się jeszcze z wszawicą. O ile w „starszych” klasach problem ten nie występuje zbyt często, to w „młodszych” wszawica bywa dość powszechna. Ponieważ wszy bardzo szybko się rozmnażają i przemieszczają, warto wiedzieć jak je rozpoznać, jak szybko się ich pozbyć i jak można ich uniknąć.

 

Wbrew obiegowej opinii, wszawica nie jest związana z brakiem higieny czy niskim statusem ekonomicznym. Do zakażenia dochodzi poprzez bezpośredni kontakt z osobą zakażoną, co może mieć miejsce, kiedy dzieci stykają się głowami podczas zabawy, przytulania, leżenia w bliskiej odległości, a także wtedy, gdy zakładają czapki, szaliki czy ozdoby do włosów należące do kolegi lub koleżanki. Nie da się ukryć, że doskonałą okazją do złapania wszy są duże skupiska ludzi – przedszkola, szkoły, bawialnie, obozy, kolonie, dlatego po każdym powrocie z takiego miejsca, warto zrobić dokładny przegląd głowy dziecka.

Skąd wiadomo, że to wszy?

Wszy nie są łatwe do rozpoznania, szczególnie na samym początku zarażenia. Symptomami, które mogą świadczyć o pojawieniu się pasożytów (i powinny zwrócić uwagę rodziców) są:

• swędzenie głowy i drapanie się, zarówno w ciągu dnia, jak i w nocy (szczególnie na środku głowy, w okolicach szyi oraz uszu), to jeden z pierwszych, charakterystycznych objawów wszawicy,
• potrząsanie głową, jakby dziecko chciało coś z niej zrzucić,
• zmiana w zachowaniu dziecka – może być niespokojne, nadmiernie pobudzone, poddenerwowane, jak również apatyczne,
• zmiany ukąszeniowe, widoczne na skórze głowy, np. zaczerwienienie, zgrubienie, rumień,
• otarcia, zadrapania, niewielkie ranki, które powstały w wyniku drapania główki przez dziecko,
• liszaj, infekcja bakteryjna lub grzybicza na skórze głowy,
• powiększone węzły chłonne, co może być spowodowane uczuleniem,
• białe kropki we włosach (gnidy), które bardzo trudno usunąć,
• wszy widoczne są gołym okiem – niewielkie, około 1-6 mm, bezskrzydłe osobniki mogą być bezbarwne, białe, czarne, w kolorze skóry.

Jak sobie poradzić z pasożytami?

Wszy nie są trudne do zwalczenia, o ile leczenie podejmiemy odpowiednio wcześnie. Pierwszą rzeczą, o której powinniśmy pamiętać jest to, że jeśli dziecko „przyniesie” do domu wszy, to terapii muszą zostać poddani wszyscy domownicy oraz osoby pozostające w bliskim kontakcie z dzieckiem.

Do zwalczenia pasożytów konieczne jest zastosowanie specjalnych środków mechanicznych, chemicznych lub ziołowych, które są dostępne w aptece. Środki te występują w postaci kremu, żelu, szamponu, lotionu, pianki, pasty czy aerozolu. Ważne jest, aby kupić preparat, który zadziała zarówno na dorosłe wszy, jak i ich jaja, czyli gnidy. Jeśli producent nie zaleci inaczej, to po pierwszej kuracji należy odczekać około tygodnia i ponownie użyć preparatu zwalczającego pasożyty, aby pozbyć się nowych gnid. W niektórych przypadkach kurację należy powtórzyć kilka razy.

Istotne jest, aby środek zwalczający pasożyty był stosowany zgodnie z zaleceniami znajdującymi się na ulotce lub opakowaniu. W innym przypadku terapia może okazać się nieskuteczna.

Może się zdarzyć, że środek zakupiony w aptece świetnie sobie poradzi z dorosłymi osobnikami, natomiast będzie miał problem z wyeliminowaniem jaj wszy. W takiej sytuacji konieczna jest mechaniczna walka z pasożytami. Można to zrobić domowym sposobem, płucząc głowę mieszanką wody i octu, a następnie wyczesując gnidy gęstym grzebieniem (pomocny może się okazać grzebień elektryczny). Należy też pamiętać, że po mechanicznym zabiegu konieczne jest staranne wyczyszczenie grzebienia. Można go zdezynfekować środkiem na bazie alkoholu lub zamrozić na kilka godzin.

Jednym z elementów walki z pasożytami jest także staranne wysprzątanie mieszkania: odkurzanie podłogi i mebli tapicerowanych, umycie mebli, wypranie w wysokiej temperaturze firan, pościeli, pluszaków, a także wypranie tapicerki samochodowej, odkurzenie fotelika, zagłówków. Należy też wyprać ubrania, w których ostatnio chodziło dziecko oraz piżamy wszystkich członków rodziny.

Pomimo tego, że wszawica bywa dość wstydliwym tematem, to nie wolno jej ukrywać. Jeśli tylko uczeń „przyniesie” do domu pasożyty, należy niezwłocznie poinformować o tym fakcie nauczyciela lub dyrekcję szkoły, do której uczęszcza dziecko. Tylko w ten sposób jest szansa, aby pozbyć się problemu. Dyrekcja szkoły powinna wtedy skontaktować się z rodzicami pozostałych dzieci z klasy, w której wystąpiła wszawica, a każdy rodzic powinien obowiązkowo przejrzeć głowę swojego dziecka i, jeśli zajdzie taka potrzeba, natychmiast rozpocząć terapię.

Profilaktyka wszawicy, czyli co zrobić, aby nie zarazić się pasożytami!

Przestrzegając kilku podstawowych zasad, można się uchronić przed niechcianymi osobnikami na głowie. Oto one:

• Przynajmniej raz w tygodniu myć głowę szamponem,
• Codziennie rozczesywać włosy,
• Systematycznie przeglądać głowę dziecka,
• Upinać i wiązać długie włosy,
• Używać tylko własnych ozdób do włosów (spinki, gumki, opaski),
• Używać tylko własnych przyborów do włosów (grzebienie, szczotki),
• Nie zakładać cudzych czapek ani szalików,

Regularnie czyścić szczotki i grzebienie wodą z mydłem lub szamponem.