Nauka wejścia w świat dziecka

Świat napędza nas każdego dnia, popycha ku presji czasu, terminowości. Żyjemy w ciągłym ruchu, dążąc nieustannie do celu. Jesteśmy wciąż zajęci. Podczas bycia w pędzie wciąż myślimy o naszej przyszłości, zapominając o życiu tu i teraz, w środku własnego życia. Bardzo dużo myślimy zatracając zmysł obserwacji. Często nie widzimy świata nas otaczającego, bliskich, przyrody, a przede wszystkim własnych dzieci. Wykonujemy większość rzeczy mechanicznie, niczym roboty nastawione tylko na pracę i wykonanie zadań. Mamy poczucie, że weekendy mijają za szybko, a wieczory są zbyt krótkie. Najczęściej podczas urlopu albo w wakacje, mamy możliwość, by choć na chwilę zatrzymać się i poobserwować dzieci. I jest to przykre, gdyż obserwowanie dzieci nie musi być czasochłonne i nie stoi w sprzeczności z wykonywaniem innych czynności jednocześnie. Postawę obserwatora można przyjąć bez względu na to co robimy. Dzięki temu możemy dokonać pięknych odkryć dotyczących naszych dzieci.

Czym jest obserwacja? – Jest ona zawieszeniem myślenia, osądzania i interpretowania. Obserwować to: zauważać, odnotowywać zadziwiające rzeczy bez rozstrzygania co jest normalne, a co nie. Jest postawą neutralną i wycofaną. Świadomym powstrzymaniem się od interwencji, nie zakładając co jest dobre a co złe dla dziecka. Dzięki temu jesteśmy w stanie nawiązać z naszym dzieckiem silną więź. Może zdarzyć się ona w każdej chwili. Więź wiąże się w momencie poświęcania czasu dziecku.

Dlatego tak ważna jest nauka w jaki sposób wejść w świat dziecka i nawiązać z nim wspaniałą więź.

Jednym ze sposobów jest obserwacja zabawy dziecka, dzięki której możemy spróbować zanurzyć się w jego świecie wyobraźni i dołączyć do wspólnej zabawy. Ale! Przed wspólną zabawą należy wyzbyć się wszystkich naszych założeń i uprzedzeń jak ta zabawa ma przebiegać. Nie mamy spełniać swoich wewnętrznych pragnień, natomiast dać dziecku odczuć, iż to ono jest przywódcą i twórcą zabawy.

Dla dziecka zabawa jest niezwykle ważna, zawsze bawi się na poważnie eksperymentując, testując oraz uruchamiając swoją inteligencję. Wszelkie wcześniej przeżywane emocje przekłada na zabawę, w ten sposób rozwijając swój potencjał oraz odzyskując przy tym wewnętrzną równowagę. Dziecko bawiąc się rozwija swoją wyobraźnię a w interakcji z innymi uczy się akceptowania odrębności drugiej osoby.

Zdobywając umiejętność wnikania w wyobraźnię dziecka, mamy możliwość dołączyć do jego wewnętrznego świata a co za tym idzie przygotować solidny grunt ku naszym dalszym relacjom.

Poprzez obserwację dziecka i wkroczenie w jego wewnętrzny świat mamy możliwość zrozumieć w jaki sposób postrzega siebie, świat oraz innych ludzi. Mamy możliwość zauważyć i podziwiać siły witalne dziecka, obserwować najmniejsze szczegóły: ruchy dłoni, koncentrację, spojrzenia, ruchy ciała, jego nastrój oraz zachowanie. Wszystkie te informacje pozwolą nam na pomoc dziecku w nawiązywaniu kontaktu z samym sobą i ze społeczeństwem.

Człowiek jest istotą skomplikowaną i złożoną. Dlatego jeśli potrafimy dostosować się do naszego dziecka, to później łatwiej będzie miało ono z dostosowaniem się do świata. W czasie, gdy dziecko wzrasta, rozwija się, poznaje rzeczywistość, którą niezmiennie przyswaja. W relacji ze starszym dzieckiem, budowanie relacji jest łatwiejsze, gdyż ono odpowiada na stawiane przez nas pytania. Niemniej jednak należy pamiętać, że zadając pytania dziecku należy zadać je w odpowiedni sposób, tak by nie przyjęły formy przesłuchania (dlaczego ta postąpiłeś? Ile pieniędzy wydałeś?)! Pytania mają na celu wyrażenie naszej autentycznej ciekawości (…co się stało potem? Ooo naprawdę? Opowiedz mi o tym!).

Warto zaznaczyć, że rozmowy nie mogą przysłaniać zabawy.  Ze starszym dzieckiem można rozmawiać i uprawiać sport jednocześnie, zagrać w planszówkę, tak by dziecku jak i dorosłemu przynosiła ta czynność radość, przyjemności i powodowała rozwijanie talentów dziecka. Każda aktywność wspólna z dzieckiem jest doskonałą drogą ku spotkaniu, zauważeniu siebie i rozmowy.

Innym rozwiązaniem, by pogłębiać więź z dzieckiem jest skuteczna forma „bycia razem”. Można wspólnie obejrzeć film, który jest w kręgu zainteresowań dziecka, nawet jeśli nam się on nie podoba (nie musi, możemy mieć inne zainteresowania). Pamiętajmy jednak, że naszą intencją jest pogłębianie więzi z naszym dzieckiem a nie potwierdzaniem naszych przekonań, czy akurat film, który oglądamy jest coś wart czy nie.

Dziecko bardziej doceni zabawę z rodzicami w swoim pokoju niż wszystkie atrakcje, które dostarczają parki rozrywki. Od kosztów wspólnych zajęć nie zależy jakość kontaktu ani od wysiłku, który włożymy w ich zorganizowanie.

Zrobienie kroku w stronę dziecka polega na tej samej dynamice, czyli na przyłączeniu się do niego tam, gdzie jest obecnie, tak aby poprowadzić je nieco dalej na drodze jego rozwoju.

Dzięki obserwacjom, możemy lepiej zrozumieć dziecko, jak i jego świat wewnętrzny, czyli to co czuje, jak odbiera rzeczywistość itp. Możemy poznać jego mocne jak i słabe strony. Rozwój dziecka jest dynamicznym a zarazem bardzo delikatnym czasem procesu zmian. Dziecko należy wspierać.

Idąc za słowami Rudolfa Dreikurs’a: „Słowa zachęty i otuchy są dla dziecka tym, czym woda dla rośliny”.

Nie podlewając rośliny, skażemy ją na zwiędniecie. Podobnie jest z dzieckiem – jeśli nie będziemy go wspierać, wyrażać słów otuchy, zamknie się w swoim świecie samo bez możliwości większego rozwoju. Lepiej jest pięknie żyć aniżeli tylko „wegetować”. W nas, w rękach dorosłych jest olbrzymia siła i moc ku wzrastaniu dziecka. Posiadamy niezwykłe do tego narzędzia. Warto z nich korzystać.

Wspierać słowami zachęty i otuchy to nic innego jak dodawanie dziecku sił. Należy pamiętać, by dodawać je tak, aby pozostać jak najbliżej realnych możliwości dziecka.

Obserwowanie to celebrowanie postępów dziecka. Wspieranie natomiast jest sygnałem: „widzę cię”, „jestem pod wrażeniem…”. Jest rozwijaniem wewnętrznej motywacji dziecka, dzięki temu wie, że robi coś dla siebie a nie dla innych.

Wspierać możemy na każdym etapie życia.

Wejście w świat dziecka jest piękną drogą ku budowaniu wspaniałych relacji z nim.