Jak zaplanować wakacje z dziećmi?

Wakacje to czas spędzony z dzieckiem, który warto zaplanować w taki sposób, aby i rodzicowi, i dziecku sprawiał on przyjemność oraz przywoływał moc dobrych wspomnień. No właśnie, jak zorganizować tę wspólną przestrzeń wakacyjną, żeby nie ucierpiały nasze relacje? Można po prostu ten wakacyjny czas zaplanować trochę wcześniej i przygotować razem z dzieckiem całą paletę zajęć, tak, aby uchronić dziecko i siebie przed codzienną bezczynnością i frustracją. Dzięki takiemu rozwiązaniu nasze dzieci poczują się też odpowiedzialne za wybrane działania, które ich będą czekać podczas wakacji.

 

O czym powinniśmy pamiętać, kiedy wspólnie planujemy wakacyjny czas?

W tego typu planowaniu ważne jest to, aby nie kojarzyło się ono nam i dziecku z czasem straconym (nudnym), np. przed ekranem telewizora. I nieważne, czy ten czas jest spędzony z jakiegoś powodu w domu, poza domem, podczas eksplorowania świata – ma on być zaplanowany.

Nie chodzi też o to, aby nie było nudy podczas wakacji, bo przecież nuda jest potrzebna do tego, żeby nasze dzieci mogły marzyć, rozwijać swoją kreatywność, czy po prostu odprężyć się i zresetować. Chodzi o to, żeby potraktować wakacje jak szansę na połączenie wielu różnych rodzajów działania – zarówno aktywnych, jak i relaksujących – w taki sposób, by zarówno dzieci, jak i rodzice czuli się w tym komfortowo i byli zadowoleni.

Ważne jest też to, aby przy tym nie popadać w drugą skrajność i nie zamienić wakacji w nieprzerwaną aktywność bez czasu na odpoczynek i nudę. Niektórzy z nas postrzegają wakacje jako porę roku, w której wolny czas polega na częstej aktywności. Dobrze jest pamiętać o tym, że dzieci też potrzebują czasu, żeby się zatrzymać, uwolnić umysł i najzwyczajniej bujać w obłokach, uruchamiając swoją wyobraźnię. Kluczem jest tutaj złoty środek – nie zawieść ani nie przesadzić.

 

Jak to możesz zrobić?

Zapełnij razem z dzieckiem harmonogram różnego rodzaju aktywnościami, które sprawiają dziecku przyjemność, zarówno gdy wykonuje je samodzielnie, jak i razem z rodzicem. Taki harmonogram na każdy tydzień wakacji możecie wspólnie przedstawić w formie plastycznej, posługując się na przykład techniką collage. Ta nazwa pochodzi z języka francuskiego i oznacza „przyklejanie”. Wystarczy przygotować arkusz papieru w dowolnym kolorze, barwne pisaki, kredki, zdjęcia, ilustracje z gazet, pocztówki i inne rzeczy, które w całości dadzą wyobrażenie waszego wakacyjnego harmonogramu w domu i poza nim. Wybierajcie te ilustracje, zdjęcia, pocztówki, które pozytywnie was nastrajają i symbolicznie przedstawiają wasze wyobrażenie na każdy tydzień wakacji. Kiedy skończycie, powieście go w widocznym dla was miejscu, tak, żeby nie zboczyć z waszego wymarzonego wakacyjnego kursu.

 

Co pasuje do waszego harmonogramu?

Zanim zaczniesz działać, pomyśl, co chcesz robić podczas wakacji. Może sprawią ci przyjemność spacery, wyjście do parku lub lasu, spotkania z przyjaciółmi, granie w gry planszowe, gra w piłkę czy na instrumencie, zajęcia plastyczne, wyjazdy w góry, wyjście do parku rozrywki, w którym dzieci zawsze będą się świetnie bawić razem z tobą, czy pobyt w górach, nad morzem, a może zupełnie coś innego?

 

Co jeszcze?

Podczas wakacji możecie wyposażyć wasz dom w kreatywny kuferek pełen kolorowych kartek, farb, barwnych drucików, gliny modelarskiej, bibułek, taśm, brokatu, nożyczek, kleju, pędzli i innym materiałów plastycznych, tak, aby dziecko mogło zadbać o swoją ekspresję twórczą. Może twoje dziecko ma ochotę lepić z gliny lub malować obrazy? Jeśli podoba wam się ten pomysł, stwórzcie pod koniec wakacji wernisaż z dziełami dziecka, które powstały właśnie podczas wakacji. Stwórzcie własnoręcznie zaproszenia i zaproście na niego bliskie wam osoby. To może być pozytywny pretekst do wspólnie spędzonego czasu.

A może uwielbiacie gotować? Możecie podczas wakacji stworzyć dzień gotowania i pieczenia. Zaangażuj dziecko w ten proces od samego początku – pozwól mu wybrać przepis, spośród wielu dostępnych w książce kucharskiej czy internecie. Jeśli twoje dziecko już potrafi czytać, poproś je o przeczytanie z książki kucharskiej wybranej treści. Pomóż mu też, krok po kroku, wykonać instrukcję dostosowaną do jego wieku. Możecie później, jeśli chcecie, sprzedać niektóre swoje wypieki i zrobić lemoniadę. Zbierzcie wszystkie pieniądze i wykorzystajcie je w dobrym celu.

Jeśli macie ogród, możecie zbudować grządkę, na której posadzicie zioła i wszystko to, co szybko rośnie, tak, aby twoje dziecko miało satysfakcję, że coś udało mu się samemu wyhodować.

Jeśli lubicie tańczyć i śpiewać, pozwólcie muzyce rozgościć się w waszym domu, zapraszając dzieci do wspólnego tańczenia i śpiewania. Może wspólne karaoke?

Jeśli lubicie biwakowanie, a pada deszcz, w domu też możecie zbudować namiot z koców i prześcieradeł. Po rozbiciu namiotu zróbcie piknik, a kiedy jest słoneczny dzień, zorganizujcie sami prawdziwy piknik na kocu w pobliskim parku, dodając do tego grę w badmintona czy w piłkę. A kiedy przyjdzie wam ochota, poszukajcie skarbów z własnoręcznie zrobionej mapy ze skarbami.

A może macie ochotę wybrać się na spacer na łonie natury? Możecie sami stworzyć zeszyt ćwiczeń inspirowany naturą albo sięgnąć po gotowy zeszyt zawierający przykłady twórczych, luźnych propozycji, które można swobodnie modyfikować, w zgodzie ze swoimi potrzebami i potrzebami dziecka. Na przykład po tę pozycję – Komerobi. Zeszyt ćwiczeń. Jest w nim wiele ciekawych ćwiczeń stworzonych przez artystów, edukatorów, również przeze mnie. Zeszyt zawiera ćwiczenia inspirowane naturą – nasze pomysły na aktywności leśne. Otwartość, kreatywność i swobodna adaptacja do konkretnych okoliczności są tu mile widziane! Książeczka stanowi podsumowanie projektu Komorebi – ekoprojekt (nie tylko dla dzieci) kuratorki i redaktorki Anety Zasuchy, wystawionego w Galerii Sztuki Współczesnej BWA.[1]

Zróbcie wakacyjną wyprzedaż. Niech dzieci posprzątają pokoje i zorganizują wyprzedaż czy akcję charytatywną. To może być dobrą lekcją empatii.

Odwiedź bibliotekę. Polecam regularne korzystanie, razem z dzieckiem, z lokalnej biblioteki. Zrób z tego ważny dzień. W ten sposób możesz podarować swoim dzieciom miłość do książek – jeden z najlepszych prezentów, jakie możesz im podarować.

 

O czym warto też pamiętać?

Zrób „dzień dla siebie”. Po zaplanowaniu całej tej aktywności dzieci będą potrzebować również trochę czasu dla siebie. Zaplanujcie więc też czas, w którym dzieci po prostu odpoczywają, oglądają filmy, bajki czy beztrosko leniuchują na hamaku. Pamiętaj również o sobie. Zaplanuj beztroski czas dla siebie i swojego partnera. Bycie w domu z dzieckiem, przez wiele dni – chociaż je bardzo kochamy – może być dla nas najzwyczajniej obciążające fizycznie, jak i psychicznie. Ponieważ dzieci to, może się wydawać, nieskończone źródło uwagi i energii. Dlatego zaplanuj swój czas na relaks, z partnerem, przyjaciółmi, nawet z książką, tak, aby móc naładować własną baterię psychiczną i fizyczną. Niech ten czas będzie wypełniony ciepłem i hojnością, w otoczeniu szczęśliwych dorosłych i dzieci.

A na koniec możecie wasze wspomnienia wakacyjne umieścić w filmie z wakacji lub narysować je, wykleić zdjęciami pamiętnik wakacyjny. I w pewien jeszcze letni wieczór, pod koniec wakacji, usiąść do wspólnego oglądania filmu lub przeglądania pamiętnika. A na ten moment zostaje mi tylko życzyć wam cudownych wakacji!

[1] Zob., http://bwa.katowice.pl/wp-content/uploads/2020/11/Galeria-BWA-Komorebi-zeszyt-cwiczen.pdf, dostęp: 13.04.2022.