Absorbujące dziecko

Dziecko w każdym etapie swojego życia może być absorbujące. Dlaczego?

Dlatego, że stara się uczestniczyć w życiu rodziny i przynależeć do niej. Często robi to w sposób niewłaściwy, gdyż brakuje mu następujących umiejętności:

– przejawia trudność w liczeniu się z otoczeniem, z tym co się wokoło niego dzieje oraz w przystosowaniu się,

– trudność sprawia samoregulacja, poprzez którą dziecko nie potrafi się wyciszyć,

– nie potrafi zapanować nad lękami, nie potrafi ich samodzielnie ukoić,

– przejawia brak cierpliwości, niecierpliwi się czekając na swoją kolej.

 

Każde dziecko przejawia inne trudności i braki, ale należy pamiętać, że mimo to każde z nich jest wyjątkowe.

Zatem w jaki sposób ułatwić dziecku rozwijanie umiejętności?

Oto kilka rozwiązań:

– LICZENIE SIĘ Z OTOCZENIEM

Dziecku należy wytłumaczyć, iż nie jest samo. (komunikat: Dorotko, wokoło ciebie są jeszcze inni ludzie)

Aby dziecko mogło lepiej przystosować się do tego co się wokoło niego dzieje, trzeba wyostrzyć jego zmysł obserwacji. (komunikat: Spójrz, siostra czyta książkę)

Pozwólmy dziecku postawić się na miejscu drugiej osoby. (komunikat: Gdybym głośno śpiewała w twoim pokoju, gdy robiłabyś coś ważnego, jak byś się poczuła?)

Dziecko powinno mieć możliwość poznania i świadomości swojego ciała fizycznego, by w pełni je zrozumieć. To pomoże w zrozumieniu jakie miejsce zajmuje wśród innych. (zabawy ruchowe, sporty zespołowe, rozluźnianie mięśni)

– SAMOREGULACJA

Pokazanie dziecku metod, w jaki sposób może samodzielnie się wyciszyć oraz jak przejść z aktywności, która wymaga od niego dużego pokładu energii do innej, będącej spokojniejszą.

– POMOC DZIECKU W RADZENIU SOBIE Z NADMIERNYM POBUDZENIEM

Można dziecko uspokoić poprzez utwierdzenie, że się go widzi i słyszy oraz że pomoże mu się, gdy tylko dokończy się swoją pracę. Bądź można zadać pytanie czego potrzebuje, żeby poczuł się spokojniejszy? Nie mając na uwadze tylko i wyłącznie obecności rodzica.

 

Następnie pozwolić dziecku samemu się uspokoić. Można zaproponować wizualizację i wyobrażenie ochronnej kuli, w której dziecko się znajduje, bądź zachęcić do przytulenia maskotki, posłuchania spokojnej, ulubionej muzyki. Ważne jest zwrócenie uwagi na głębokie oddechy przepony, które przynoszą spokój i ukojenie.

– POMOC W CIERPLIWYM CZEKANIU

Warto wskazać, że można coś przeczekać, bo czekanie kiedyś ma swój koniec. W tym przypadku ważne jest dotrzymywanie obietnic, gdyż jeśli my będziemy dotrzymywali słowa to i dziecko tego się nauczy.

Można powiedzieć, przykładowo:

– Teraz mówi tata, po tym będzie twoja kolej.

– Zanim będzie twoja kolej, możesz w tym czasie poukładać puzzle.

– Przyjdź do mnie za pół godziny, wtedy będę całkowicie oddany tobie.

 

Abyśmy nasze dziecko nie było odbierane za nachalne i za bardzo absorbujące bądźmy w stosunku do niego stanowczy i życzliwi.

Nie zawsze ofiarowujemy dzieciom dostatecznie dużo uwagi, której od nas oczekują i potrzebują. Dzieci nie tylko chcą byśmy poświęcali im uwagę opiekując się nimi, czyli przygotowaniem posiłków, pracami domowymi. Dzieci pragną być: słuchane i wysłuchane, zrozumiane i wspierane, zaangażowane i obdarzone odpowiedzialnością.

Nie jesteśmy w stanie poświęcić swojej całej uwagi i większości czasu, natomiast zawsze jesteśmy w stanie poświęcić naszą uwagę w wybranych momentach i w różny sposób, np.:

Aktywnie słuchając – nawiązując z dziećmi kontakt wzrokowy, przyjmując to co ma do powiedzenia, nie osądzając, nie krytykując, zachęcając. Zadając pytania, poprzez które wyraża się ciekawość. Postarać się zrozumieć przeżycia i emocje jakie ma w sobie dziecko. Aktywne słuchanie można wykonywać wraz z czynnościami, które robi się mechanicznie, oraz przy tych, które nie wymagają wielkiego skupienia.

Planując – proponowanie dziecku chwili, którą spędzi się wraz z nim robiąc to, co samo wymyśli. Wyznaczenie czasu, konkretnego terminu. W tym przypadku dziecko ma możliwość przyswoić sobie granice czasowe, gdyż będzie miało wyznaczony początek i koniec. Poprzez zaangażowanie i oddanie rodzica i można zaspokoić potrzebę uwagi dziecka. Przydatne jest również organizowanie czasu dla rodziny. W tym czasie jest się całą rodziną razem i w miłej atmosferze można planować rodzinne wyjścia, porozmawiać o problemach, zaplanować zajęcia.

W przyjaznej, rodzinnej przestrzeni dziecko czuje się kochane, wie, że przynależy do rodziny i wnosi wkład własny w jej życie. Odnajduje również swoje właściwe miejsce.

Często odbiera się dziecko za bardzo absorbujące te, które sprzeciwia się, prowokuje, pyskuje, hałasuje, przeszkadza w rozmowach, naprzykrza się domownikom.

A przecież, sprzeciwia się, gdyż chce zwrócić na siebie uwagę. Prowokuje i pyskuje, bo potrzebuje pewnych granic i ram. Hałasuje – ma potrzebę wyrzucenia z siebie nagromadzonej energii bądź chce zwrócić na siebie uwagę dorosłego. Przeszkadza w rozmowach, wyrażając w ten sposób swoją potrzebę uwagi i najczęściej nie panuje nad swoją impulsywnością.

Dziecko naprzykrzając się domownikom stwarza w domu nieprzyjemną atmosferę, która skłania do rozdrażnienia. Często pojawiają się kłótnie bądź sprzeczki. A sprzeczki są znacznie lepsze niż obojętność. Dzięki kłótniom rozwija się wiele życiowych umiejętności. Są nimi: argumentowanie, radzenie sobie z frustracją, poszukiwanie kompromisów, dzielenie się z innymi, nauka czekania na swoją kolej. Dzieci kłócą się, by zwrócić na siebie uwagę. Zatem pokażmy, że je dostrzegamy.  Powtarzajmy też dzieciom, że mamy do nich pełne zaufanie i wierzymy, że znajdą same rozwiązanie owego konfliktu.

Pojawia się pytanie: Gdy czujemy nadmiar bodźców związanych z absorbcją dziecka, co możemy w takiej sytuacji zrobić lepiej w porównaniu do tego co robiliśmy dotychczas?

Okażmy swoim dzieciom zaufanie i pozwalajmy im na coraz to większą samodzielność wycofując się powoli. Dzieci będą wiedziały dużo lepiej co mają robić. Należy pogodzić się z tym, że nauka samodzielności będzie długo trwała i wszystkiego dziecko nie zdoła przyswoić od razu. Z czasem zobaczymy efekty naszej pracy.

Każdy kryzys jest motorem rozwoju.