Wakacyjne zatrucia – jelitówka u dziecka

Jelitówka to niebezpieczna choroba z którą najczęściej zmagają się małe dzieci. Choroba ta objawia się ostrą biegunką, wymiotami oraz silnymi bólami brzucha. Jeśli dolegliwości te są długotrwale i nie ustępują, to wówczas może dojść do odwodnienia organizmu. Nie wolno zatem nigdy ich lekceważyć i wdrożyć skuteczne leczenie. Niezwykle ważne jest podawanie dziecku elektrolitów oraz probiotyków.

Czym charakteryzuje się jelitówka?

Jelitówka to choroba zakaźna powszechnie zwana grypą żołądkową lub ostrym nieżytem żołądkowo – jelitowym. Jest ona wywołana przez wirusy, pośród których można wymienić: rotawirusy, norowirusy oraz adenowirusy. Przypadłość ta prowadzi do zakażenia układu pokarmowego, a więc żołądka oraz jelit.

U małych dzieci najczęstszą przyczyną ostrego nieżytu żołądkowo – jelitowego są rotawirusy. Patogeny te po wniknięciu do przewodu pokarmowego uszkadzają błonę śluzową jelit oraz powodują zaburzenia wchłaniania poszczególnych substancji odżywczych oraz wody.

Chorobą tą można zarazić się o każdej porze, a zwłaszcza w sezonie jesienno – zimowym. Często chorują na nią też dzieci w okresie wakacji. Jelitówka jest bardzo zaraźliwa, zatem gdy dziecko przyniesie ją z przedszkola, to wówczas mogą na nią zachorować wszyscy członkowie rodziny. Do zakażenia najczęściej dochodzi drogą kropelkową oraz poprzez bezpośredni kontakt z osobą chorą lub z przedmiotami, których wcześniej dotykała. W związku z tym bardzo ważna jest regularna dezynfekcja rąk.

Jakie są objawy jelitówki?

Nieżyt żołądkowo – jelitowy to poważna choroba, która może bardzo szybko doprowadzić do osłabienia organizmu. Nigdy zatem nie można jej bagatelizować i trzeba czym prędzej udać się z dzieckiem do lekarza pierwszego kontaktu.

Czasem wymioty są bardzo intensywne i wówczas dziecko wymiotuje kilkanaście razy w ciągu doby. W ciężkich przypadkach tej choroby biegunka jest bardzo wodnista oraz trudna do zahamowania.

U niektórych dzieci podczas jelitówki występuje także gorączka. W niektórych przypadkach jest ona niewielka, a czasem dochodzi nawet do 40°C. Dziecko skarży się na bóle głowy, mięśni oraz ma dreszcze. Do typowych objawów jelitówki należą też nudności, osłabienie oraz ból gardła.

Zatrucie u dzieci może powodować objawy o różnym stopniu nasilenia. Niekiedy powoduje ono tylko lekki dyskomfort w jamie brzusznej oraz objawia się występowaniem minimalnych wymiotów. Niemniej w przypadku wielu dzieci choroba ta przybiera bardzo ciężką postać.

Pierwsze objawy nieżytu żołądkowo – jelitowego zazwyczaj pojawiają się po 12 – 72 godzinach od kontaktu z osobą zakażoną. Najpierw pojawiają się wymioty, a później dołącza do nich biegunka. Jeśli choroba przybiera łagodną postać, to wówczas trwa tylko 2 – 3 dni, a w cięższych przypadkach do 7 dni, a niekiedy nawet dłużej.

Odwodnienie organizmu a podawanie elektrolitów

Jeśli jelitówka przyjmuje ostrą postać, to wówczas może bardzo szybko dojść do odwodnienia organizmu. Dzieje się tak z powodu utraty z przewodu pokarmowego elektrolitów takich jak: sód, potas oraz chlor. W organizmie dochodzi też do znacznego spadku poziomu glukozy.

Jeśli dziecko ma ostrą biegunkę oraz często wymiotuje, to każdego rodzica powinna zaniepokoić sucha śluzówka w jamie ustnej. Jest to bowiem oznaka, że dziecko się odwodniło. W takiej sytuacji maluch jest mocno osłabiony, a często towarzyszy mu także przyspieszony oddech. W przypadku niemowląt można też zauważyć zapadnięcie ciemienia. Chory maluszek często przestaje też oddawać mocz oraz mocno płacze. W takich sytuacjach konieczne jest nawadnianie dziecka dożylne kroplówkami.

Do najważniejszych elektrolitów należą sole wapnia, magnezu, sodu oraz potasu. Ich obecność w odpowiedniej ilości jest kluczowa dla całej gospodarki wodnej organizmu człowieka.

Wapń jest odpowiedzialny za przewodnictwo nerwowe oraz prawidłową pracę mięśni.

Magnez wpływa na krzepnięcie krwi oraz skurcze mięśni. Ponadto jest katalizatorem w wielu enzymach i bierze udział w wytwarzaniu energii.

Potas jest odpowiedzialny za przewodnictwo nerwowo – mięśniowe.

Sód odpowiada za utrzymanie w organizmie prawidłowego ciśnienia krwi.

Warto wiedzieć o tym, że elektrolity to nie tylko dodatnie jony wapnia, sodu magnezu i potasu, ale również aniony, na przykład: chloru. Rola elektrolitów w organizmie jest bardzo ważna bowiem:

– rozprowadzają wodę oraz odpowiadają za jej wchłanianie
– dbają o dostateczne odżywienie oraz dotlenienie poszczególnych komórek
– odpowiadają za prawidłowy przepływ krwi
– zapewniają właściwe ciśnienie tętnicze
– uczestniczą w przenoszeniu impulsów elektrycznych pomiędzy poszczególnymi komórkami układu nerwowego
– odpowiadają za prawidłowe napięcie błon komórkowych
– biorą udział w wytwarzaniu kwasu solnego, który wchodzi w skład soku żołądkowego
– umożliwiają zachowanie kurczliwości mięśni

Do znacznej utraty elektrolitów dochodzi zawsze podczas ostrej biegunki oraz częstych wymiotów. Wówczas to trzeba czym prędzej podać dziecku takie płyny nawadniające, które mają odpowiednią ilość minerałów. Dzięki temu można skutecznie przywrócić prawidłową równowagę wodno – elektrolitową w organizmie każdego malucha zmagającego się z biegunką.

Ważne jest, aby preparatów tych nie dosładzać ani nie ogrzewać. Każde dziecko powinno je przyjmować w temperaturze pokojowej, w bardzo małych porcjach oraz w krótkich odstępach czasu. Warto podawać choremu dziecku elektrolity każdorazowo po wypróżnieniu oraz wymiotach.

Oprócz podawania elektrolitów dziecku należy też często w małych ilościach, podawać płyny. Może to być woda niegazowana czy też herbatka miętowa. Wskazane jest podawanie jednej łyżeczki płynu, co kilka minut, bowiem podanie go w zbyt dużej ilości zazwyczaj powoduje obfite wymioty. Jeśli biegunce towarzyszy duża gorączka, to wówczas należy zwiększyć ilość płynów o 20 – 30 procent.

Ostra biegunka a podawanie probiotyków

Uzupełnianie organizmu elektrolitami warto połączyć z przyjmowaniem probiotyków, które to w dużym stopniu wspomagają układ immunologiczny. Obecnie preparaty te są dostępne we wszystkich aptekach bez recepty.

Probiotyki to preparaty zawierające szczepy bakterii oraz drożdże, które wspierają prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego. Zawierają one żywe mikroorganizmy, które wykazują bardzo korzystny wpływ na zdrowie. Każdy dostępny w aptece probiotyk cechuje się tym, że jest niepatogenny, nietoksyczny oraz tym, że wykazuje zdolność przeżycia w drogach pokarmowych człowieka.

Probiotyki to preparaty niezbędne podczas wielu leczenia chorób układu pokarmowego. Dzięki ich dołączeniu do codziennej diety można bardzo skutecznie wspierać leczenie objawów biegunek spowodowanych nie tylko ostrą infekcją, lecz równie związanych z antybiotykoterapią.

Jeśli probiotyki są podawane podczas występowania jelitówki, to wówczas znacznie skutecznie skracają czas trwania biegunki. W przypadku występowania wielu chorób układu pokarmowego ważne ważne jest podawanie probiotyków zawierających szczepy:

– Sacharomyces boulardi,
– Lactobacillus reuteri,
– Lactobacillus rhamnosus
– Lactobacillus acidophilus

Probiotyki to preparaty, które po podaniu przylegają do komórek nabłonka jelitowego i dzięki temu uniemożliwiają patogenom dostęp do niego. Dzięki temu nie dochodzi do kolonizacji patogenów. Ponadto pożyteczne bakterie zawarte w probiotykach utrudniają patogenom ich rozwój, poprzez konkurencję z nimi o dostęp do substancji odżywczych. Chronią one także bardzo skutecznie przed szkodliwym działaniem substancji wytwarzanych przez drobnoustroje chorobotwórcze.

Jelitówka u dzieci a dieta lekkostrawna

Gdy nasze dziecko boryka się z nieżytem jelitowo – żołądkowym, to wówczas niezwykle ważne jest wdrożenie diety lekkostrawnej. W początkowej fazie choroby warto wykluczyć wszystkie pokarmy ciężkostrawne, a w miarę ustępowania objawów można zacząć wdrażać dziecku posiłki lekkostrawne. Najlepiej jest podawać dziecku klei ryżowy, rozgotowany ryż oraz marchwiankę.

Ważne jest również to, aby w czasie trwania choroby nie podawać maluchowi chleba, bowiem zawarty w nim gluten może dodatkowo podrażniać jelita. Nie wskazane jest też karmienie dziecka mlekiem i jego przetworami oraz świeżymi owocami i warzywami.

Gdy biegunka i wymioty występują u maluszków karmionych piersią, to matka może kontynuować karmienie naturalne.

Szczepienie przeciwko rotawirusom – a skuteczna ochrona dziecka przed jelitówką

Warto pamiętać o tym, że jednokrotne zachorowanie dziecka na nieżyt jelitowo – żołądkowy nie uodparnia go na powtórne zarażenie się tą chorobą. Co prawda w wielu przypadkach kolejne infekcje mają łagodniejszy przebieg, ale nie zawsze jest to regułą. Warto zatem pomyśleć o tym, aby zaszczepić je przeciwko rotawirusom.

Szczepienie to nie jest obowiązkowe, zatem rodzic musi za nie zapłacić. Obecnie cena jednej dawki tej szczepionki waha się w granicach od 280 do 350 złotych.

Szczepionka ta jest zaleca wszystkim niemowlętom od 6 – go do 24 – go tygodnia życia. Ważne jest to, aby zaszczepić jak najmłodsze dziecko. Lekarze – pediatrzy rekomendują podanie pierwszej dawki szczepionki do czasu, zanim maluszek ukończy dwunasty tydzień życia. Z kolei ostatnia dawka powinna być podana do czasu ukończenia szóstego miesiąca życia. Ważne jest, aby odstępy pomiędzy kolejnymi dawkami wynosiły co najmniej cztery tygodnie.

Szczepienie jest w pełni skutecznym sposobem profilaktyki przed zakażeniem rotawirusami, które to bardzo często są przyczyną ostrych nieżytów żołądkowo – jelitowych u dzieci.