Wiosenne przeziębienie u dziecka

Wraz z nadejściem ciepłych dni trzeba liczyć się ze zwiększoną podatnością na infekcje. Wiosenne przeziębienie to norma u większości dzieci, co jednak wiąże się z wieloma nieprzyjemnymi objawami. Niektóre dzieci przechodzą je szybko i bez większych problemów, ale czasem kończy się tygodniowym pobytem w łóżku z uporczywym kaszlem i gorączką. W przypadku dzieci bardzo łatwo o zarażenie się od rówieśników, sprzyja temu przebywanie w dużych skupiskach ludzi. Nie ma możliwości całkowitego uniknięcia chorobotwórczych drobnoustrojów, ale kluczowa będzie profilaktyka. Zawsze lepiej jest zapobiegać, niż leczyć. Kluczową kwestią będzie wzmocnienie układu odpornościowego dziecka, aby miał on siły  do walki z wrogimi najeźdźcami w postaci bakterii, wirusów czy pasożytów. Przesilenie wiosenne dotyka każdego, niezależnie od wieku. Pojawia się pytanie, jak pomóc swojemu dziecku, ulżyć mu w cierpieniach.

 

Skąd to przeziębienie?

 

Do wystąpienia przeziębienia dochodzi na skutek zakażenia wirusem, jednym z ponad dwustu rodzajów. Najczęściej sprawcą nieprzyjemnych objawów jest rhinovirus, w mniejszym procencie koronawirus lub wirus grypy. Za wywołanie przeziębienia odpowiadają też adenowirusy, enterowirusy i etapneumowirusy. Dzieci są zdecydowanie bardziej podatne na infekcje ze względu na nierozwinięty jeszcze system immunologiczny. Częstotliwość zachorowania maleje wraz z wiekiem, podobnie jak nasilenie objawów. Wystarczy, że chory kaszlnie lub kichnie, aby doszło do zakażenia, bo wirusy wywołujące przeziębienie przenoszą się drogą kropelkową. Na tym jednak nie koniec, mogą też bytować na przedmiotach. Wystarczy dotknąć skażonej powierzchni, następnie błony śluzowej, aby patogen przeniknął do organizmu – przez nos, oko czy jamę ustną.

 

Objawy przeziębienia i jego rozpoznanie

 

Objawy przeziębienia nie są widoczne od razu po zainfekowaniu, ale rozwijają się powoli. Zaczyna się zwykle apatią i zwiększonym zmęczeniem. Następnie dziecko zaczyna kichać, dochodzi do obrzęku błony śluzowej gardła. Dziecku towarzyszy ból gardła, po czym pojawia się katar w postaci wodnistej wydzieliny. Jeśli dziecko uskarża się na drapanie w gardle i często kicha, należy od razu zainterweniować, bo świadczy to o rozwijającej się infekcji. Im wcześniej zastosuje się leczenie niefarmakologiczne, tym lepiej. Choroba objawia się suchością w nosie i gardle, chrypką, kaszlem suchym lub mokrym, stanem podgorączkowym lub gorączką. Na początku wydzielina z nosa jest wodnista, ale szybko staje się katarem, który zmienia barwę i konsystencję wraz z rozwojem przeziębienia. W bardziej zaawansowanym stadium przeziębienia pojawiają się dreszcze towarzyszące podwyższonej temperaturze ciała, brak łaknienia, ogólne osłabienie i uczucie rozbicia. Może też dojść do zapalenia spojówek czy osutki skórnej, ale są to stosunkowo rzadko spotykane symptomy przeziębienia.

 

W przypadku łagodnych objawów nie ma konieczności umawiania dziecka na wizytę lekarską. Powinny pomóc naturalne sposoby, ewentualnie można sięgnąć po popularne leki na przeziębienie bez recepty. W niektórych przypadkach należy jednak zgłosić się do lekarza – przy wystąpieniu duszności i świszczącego oddechu, nasilonym kaszlu z ropną wydzieliną. Niepokojący powinien być też długotrwały ból głowy i zatok. Jeśli objawy przeziębienia utrzymują się przez ponad dziesięć dni lub nasilają po pięciu dniach choroby, należy niezwłocznie udać się z dzieckiem do lekarza. Przeziębienie jest łatwe w rozpoznaniu ze względu na swoje charakterystyczne objawy i łagodny przebieg. Nie trzeba wykonywać żadnych badań laboratoryjnych w celu potwierdzenia choroby i postawienia prawidłowej diagnozy. Leczenie jest objawowe, nieskierowane na żadne konkretne drobnoustroje. Diagnostyka opiera się na zgłaszanych przez pacjenta symptomach i na badaniu przedmiotowym.

 

Na czym polega leczenie przeziębienia?

 

Obecnie można liczyć na szeroki wachlarz wyboru leków na przeziębienie, które niwelują nieprzyjemne objawy w postaci bólu gardła, gorączki, kataru i kaszlu. Leczenie infekcji jest najczęściej objawowe, oparte na lekach dostępnych w aptece bez recepty. Wystrzegać powinno się antybiotykoterapii, jeśli nie jest koniecznością. Wyniszcza ona nie tylko patogeny, ale też dobre bakterie, czyli mikroflorę jelitową, która ma ogromne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego. Antybiotyki wyjaławiają ją, przez co dziecko staje się bardziej podatne na różnego typu infekcje i gorzej je przechodzi. Leki na przeziębienie powinny być stosowane tylko w ostateczności, gdy niefarmakologiczne leczenie nie przynosi pożądanych efektów, dochodzi do nasilenia objawów choroby.

 

Należy pamiętać tym, że leki nie są one obojętne dla organizmu, wywołują szereg niepożądanych działań ubocznych. Wymienić można tutaj niesteroidowe leki przeciwzapalne, leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe. Stosuje się także leki antyhistaminowe, które obniżają stan zapalny i łagodzą objawy przeziębienia. Do rozrzedzenia zalegającej wydzieliny sięga się po leki przeciwkaszlowe o działaniu wykrztuśnym, czyli różne syropy, płukanki do gardła, tabletki do ssania. Pomocne są leki przeciwdziałające przekrwieniu błony śluzowej nosa w postaci kropli donosowych. Polecane są też preparaty z cynkiem i witaminą C, roztwory izotoniczne/hipertoniczne z solą morską.

 

Jak złagodzić objawy w postaci kaszlu, bólu gardła, kataru i gorączki?

 

Rodzice mają tendencję do panikowania, gdy tylko zobaczą na termometrze wzrost temperatury ciała u dziecka. Stan podgorączkowy nie wymaga żadnej interwencji, a gorączka jest naturalną reakcją obronną organizmu, dzięki której zostają zabite patogeny. Nie należy jej obniżać, chyba że wzrośnie do temperatury 39 st. C. Można wtedy zastosować leki zawierające w składzie paracetamol czy ibupromem. Nie tylko znoszą gorączkę i ból, ale działają też przeciwbakteryjnie. Można obyć się bez medykamentów aptecznych i zastosować napar malinowy, czyli herbatkę z suszonych liści malin. Można do tego dodać sok malinowy czy miód. Napotnie działa też napar z lipy. Przy gorączce szczególnie ważne jest prawidłowe nawodnienie organizmu. Trzeba uzupełniać utracone płyny, aby nie doszło do odwodnienia, które jest niezwykle groźne w skutkach.

 

Katar jest prawdziwym utrapieniem dla każdego dziecka, uniemożliwia swobodne oddychanie. Warto wobec tego sięgnąć po sposoby na złagodzenie tego objawu. Regularne oczyszczanie nosa przez wydmuchiwanie wydzieliny to podstawa, ale można też zastosować specjalną gruszkę. Z aptecznymi kroplami do nosa należy uważać, bo wysuszają one śluzówkę i podrażniają ją. Zdecydowanie lepiej sprawdzi się roztwór soli fizjologicznej/morskiej – wystarczy zaaplikować go do nosa, aby doszło do rozszerzenia wydzieliny, przez co będzie łatwiej ją usunąć. Warto też namówić dziecko do wypicia soku z cebuli, czosnku i chrzanu – ułatwi to oczyszczenie przewodów nosowych i jednocześnie wzmocni organizm. Przy katarze i zatkanym nosie świetnie sprawdzą się inhalacje za pomocą nebulizatora, maści i spraye do nosa, olejki eteryczne. Maścią rozgrzewającą warto nacierać plecy i klatkę piersiową dziecka, co przyniesie szybko ulgę.

 

Przy mokrym kaszlu świetnie sprawdzają się okłady wykonane z siemienia lnianego i gorczycy. Można też wykonać je z gotowanych ziemniaków czy cebuli. Pomocny jest też syrop o działaniu wykrztuśnym, co ułatwi pozbycie się zalegającej wydzieliny. Godny polecenia będzie domowy syrop z liści babki lancetowatej. Przy suchym kaszlu można sięgać po apteczne leki przeciwkaszlowe, które zapobiegają odruchowi kasłania. Pomoże oklepywanie pleców dziecka, picie soku buraczanego. Można też podawać napary z tymianku i lukrecji, które mają zbawienny wpływ na drogi oddechowe. Przy bólu gardła pomaga ssanie plasterków czosnku lub węgla w tabletkach. Warto płukać gardło wodą z solą, naparem z rumianku, wodą utlenioną z czosnkiem i cytryną.

 

Co jeszcze pomoże przy przeziębieniu?

 

Bardzo skuteczną metodą leczenia przeziębienia od wieków jest stawianie baniek. Potrzebne będą też w zwiększonych ilościach witaminy i minerały z owoców, warzyw, które wzmocnią odporność. Na szczególną uwagę zasługują owoce jagodowe, kalafior, brukselska, jarmuż, boćwina, rzodkiewka, imbir, produkty zawierające probiotyki, witamina C i D, cynk. Nie należy podawać dziecku pokarmów zawierających rafinowany cukier, ciężkostrawnych potraw, przetworzonego nabiału. Ważne będzie też regularne wietrzenie pomieszczeń i zadbanie o optymalny poziom nawilżenia powietrza.