Owoce i warzywa w diecie dziecka
O tym, że owoce i warzywa są bardzo istotnym składnikiem diety dziecka i dorosłego, wie chyba każdy. Jednak dlaczego dokładnie są tak korzystne i w jaki sposób przekonać do ich spożywania dzieci?
Zalety warzyw i owoców
Najistotniejszą i zarazem zasadniczą kwestią, dla której wszyscy powinni spożywać około pięciu porcji warzyw i owoców dziennie, jest zawartość witamin. Są one niezbędne do prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu.
Witaminy oraz inne składniki mineralne znajdujące się w owocach i warzywach warto pobierać na surowo. W takich właśnie produktach można znaleźć ich najwięcej, choć od tej reguły wskazać można pewne wyjątki. Wśród nich znajduje się między innymi pomidor, który dopiero po zagotowaniu wydziela wiele korzystnych dla organizmu substancji.
Zasadniczo, w owocach i warzywach można znaleźć szereg witamin (między innymi A, E, C, witaminy z grupy B i wiele innych), antyoksydanty, makro i mikroelementy. Dlatego warto przekonać dziecko do ich spożywania, choć w pewnym wieku może przejawiać awersję do tego typu produktów (co jest w pełni naturalne).
Najmłodsze dzieci zazwyczaj chętnie próbują nowego pożywienia, w tym również warzyw i owoców. Rozmaite faktury i kolory budzą zainteresowanie najmłodszych i sprawiają, że zdecydowanie chętniej sięgają one po tego rodzaju żywność. Niestety, wraz z wiekiem preferencje dziecka nieco się zmieniają i może ono zacząć odmawiać przyjmowania poszczególnych pokarmów.
Kiedy nowe staje się złe
W okolicach drugiego roku życia, dziecko wchodzi w okres neofobii. To oznacza, że wszystko co jest dla niego nowe i nieznane – automatycznie budzi podejrzenia i sprawia, że dziecko nie chce próbować. Niestety, jednocześnie pamięć dwulatka jest wciąż na tyle nierozwinięta, że nie potrafi on przypomnieć sobie, że jadł cukinię na przykład 4 czy 5 tygodni wcześniej.
Przedszkolak, który poznał już smak słodkości, może buntować się przeciwko jedzeniu „nudnych” owoców i warzyw. W takiej sytuacji nie ma innego wyjścia niż ustawicznie przekonywać malucha do warzyw i owoców, nie tracąc przy tym cierpliwości. Postaraj się zaintrygować dziecko i przede wszystkim – nie zmuszaj ani nie poddawaj się.
To naturalne, że dziecko – podobnie jak i dorosły – ma swoje preferencje smakowe. Jednak pamiętaj, że aby maluch poznał nowe smaki i je zaakceptował, trzeba maksymalnie urozmaicić jego dietę. To oznacza, że jeśli Twoja pociecha preferuje ogórki i jabłka, a nie cierpi papryki i gruszek – konsekwentnie proponuj wszelkie owoce i warzywa, ograniczając ilość tych, które lubi najbardziej.
Rodzice, widząc że dziecko lubi jedynie określone warzywa i owoce, często poddają się i zaczynają karmić je selektywnie, co tylko pogłębia problem. Jeśli chcesz, by Twój maluch polubił maksymalnie dużą ilość warzyw i owoców, musisz postawić na różnorodność. Pamiętaj również, że zdrowe dziecko nie zagłodzi się, zatem jeśli maluch z różnych przyczyn odmówi zjedzenia jakiegoś posiłku – nie proponuj mu na siłę lubianych dań, byle tylko coś zjadł. W ten sposób szybko dostrzeże zależność, że odmówienie spożycia mało atrakcyjnego posiłku sprawia, iż rodzic przynosi lubiane jedzenie.
Dlaczego jedzenie warzyw i owoców jest ważne?
Jak wspomnieliśmy wyżej, przyjmowanie odpowiedniej ilości świeżych warzyw oraz owoców pozwala dostarczyć szeregu istotnych dla organizmu witamin i mikro- oraz makroelementów. Dodatkowo, jako żywność nieprzetworzona, nie obciążają organizmu dziecka i pozwalają na zdrowy i szybki rozwój.
W szczególności warzywa dostarczają wiele błonnika pokarmowego, który wspiera prawidłową pracę układu trawiennego. Tym samym dziecko nie cierpi z powodu rozwolnień czy zaparć. W sytuacji, gdy maluch odmawia spożywania warzyw i owoców, możemy ratować się również sokami. Zdecydowanie więcej błonnika zawierają soki przecierowe, dlatego jeśli dziecko je lubi, warto włączyć określoną ilość takiego napoju do diety malucha. Jeżeli jednak Twoja pociecha nie przepada za gęstszymi sokami, dobrym wyborem są także soki tłoczone. Choć są uboższe w błonnik pokarmowy, posiadają wiele witamin i minerałów, poprawiając ogólny stan organizmu malucha.
Warto pamiętać, że w sprzedaży znajdują się już soki dla niemowląt. Jeśli zatem kilkumiesięczne dziecko odmawia spożywania określonego rodzaju warzyw czy owoców, można spróbować zachęcić je do przyjmowania ich w postaci soku. Gdy maluch pozna smak, istnieje większa szansa na to, że później zaakceptuje nowości.
Jak zachęcić dziecko do spożywania owoców oraz warzyw?
W większości przypadków, do jedzenia owoców nie trzeba dzieci szczególnie nakłaniać. Są dość słodkie i posiadają interesującą dla malucha konsystencję, dlatego też znaczna większość niemowląt i starszych dzieci chętnie je spożywa.
Jednak co z warzywami? Niektóre z nich wydają się nieatrakcyjne nawet dorosłym, dlatego trudno się dziwić dzieciom, że odmawiają ich przyjmowania. Aby nakłonić pociechę do spożywania jak najszerszej gamy owoców i warzyw, warto wdrożyć kilka zasad żywieniowych. Jakich? Znajdziesz je poniżej.
1. Różnorodne propozycje
Jak wspominaliśmy wyżej, rodzicom zdarza się wpaść w pułapkę podawania ciągle takich samych pokarmów z uwagi na wybiórcze preferencje dziecka. Jest to jednak nieprawidłowe i bardzo szybko zauważane przez malucha, który przecież będzie wolał codziennie spożywać ukochaną marchewkę zamiast nielubianego brokuła.
Dlatego też należy wprowadzić jak największą różnorodność w proponowanych potrawach, nie uginając się pod naporem malucha, który odmawia choćby spróbowania potrawy. Oczywiście, nikt nie mówi o głodzeniu dziecka, jednak nie miej zawsze w zanadrzu „zapasowego” posiłku, gdyby maluch nie chciał zjeść obiadu czy śniadania. Przyjmij ze spokojem wybór dziecka, jednak nie nakłaniaj go do zjedzenia czegoś innego. Istnieje spora szansa, że gdy szkrab faktycznie zgłodnieje, sam przyjdzie i spróbuje posiłku.
Dodatkowo, unikaj podawania ciągle tych samych potraw. Gdy dziecko będzie miało szansę trzy razy w tygodniu jeść ukochany rosół, szanse na przekonanie go do innych dań są dość niewielkie. Spróbuj tak tworzyć Wasze menu, by poszczególne dania nie powtarzały się zbyt często. Przykładowo, jeśli chodzi o zupy – wybór jest na tyle szeroki, że każdy z jej rodzajów możecie jeść raz w miesiącu.
2. Dawaj przykład
Istnieje powiedzenie, że patrząc na dziecko, tak naprawdę patrzymy w lustro. Jest w tym wiele prawdy, bowiem – szczególnie te młodsze maluchy – często obserwują rodziców nader wnikliwie i naśladują ich postawy. Dlatego też postaraj się dawać swojej pociesze dobry przykład. Na kanapki nakładaj sobie kiszonego ogórka lub pomidora czy kawałek papryki. Do obiadu zawsze bierz surówkę lub gotowane na parze warzywa.
Choć początkowo maluch może patrzeć na Ciebie nieco podejrzliwie, gwarantujemy, że przynajmniej w części przypadków – przyjdzie i zechce spróbować określonego dania razem z Tobą. Dodatkowo, takie działania wyjdą na zdrowie również Tobie!
3. Nie oszukuj
Przede wszystkim – nie próbuj oszukiwać dziecka. Dodawanie maluchowi potajemnie do lubianych dań nielubianego składnika spowoduje co najwyżej, że szkrab straci do Ciebie zaufanie. Zamiast tego, po prostu wytrwale proponuj warzywa oraz owoce i ciesz się z każdego małego sukcesu. I pamiętaj: nie od razu Kraków zbudowano!
4. Ciekawa forma
Zdarza się, że dzieci odmawiają przyjmowania warzyw oraz owoców również dlatego, że uważają formę za nieciekawą. Spróbuj podawać maluchowi kanapki, na których będzie znajdować się mała myszka, serduszko czy kotek z warzyw. Istnieje spora szansa, że choć niektóre szkraby, zaintrygowane ciekawą formą podania, spróbują posiłku. Być może nawet im posmakuje i zechcą zjeść więcej?
5. Angażuj dziecko
Postaraj się angażować malucha w bezpieczne dla niego czynności podczas przygotowywania posiłków. Podczas tego opowiadaj co robicie i postaraj się przemycać informacje związane z walorami, jakie płyną z jedzenia owoców i warzyw. To z pewnością zachęci dziecko do spróbowania choćby części dań.
Mamy nadzieję, że powyższe porady pomogą przekonać niejadki do spróbowania dań z warzywami oraz owocami.