Obgryzanie paznokci, czyli onychofagia

Od czasu do czasu rodzice małych dzieci słyszą coś na temat onychofagii. Ten skomplikowany termin medyczny to nic innego, jak po prostu zwykłe obgryzanie paznokci. Problem, który dotyczy naprawdę wielu maluchów, a także dzieci w wieku szkolnym, nastolatków i dorosłych, czasami wymaga konsultacji z psychologiem. Kiedy onychofagia może być rzeczywiście niebezpieczna?

Onychofagia u dziecka

Może się wydawać, że zwykłe obgryzanie paznokci to nic takiego. Jest niegroźne, nie niesie ze sobą żadnych niebezpiecznych konsekwencji. Tymczasem jest trochę inaczej. Z jednej strony nie warto demonizować onychofagii, z drugiej zwrócić uwagę na to, czy dziecko nie radzi sobie z napięciem, stresem i lękiem właśnie w taki sposób, że obgryza paznokcie i skórki. Specjaliści od rozwoju dzieci zwracają uwagę na to, że obgryzanie paznokci może stać się najczęściej wykorzystywanym sposobem na poradzenie sobie z szeregiem trudnych i męczących uczuć. Dziecko może obgryzać paznokcie zawsze wtedy, gdy nie może inaczej poradzić sobie z doświadczanym problemem. Ten utrwalający się sposób może doprowadzić do tego, że wokół paznokci pojawią się nie tylko nieestetyczne ranki, ale wręcz stany zapalne, blizny i przerosty skóry. To wszystko, w połączeniu z mało konstruktywnym sposobem radzenia sobie z napięciem sprawia, że dziecko, które wciąż obgryza paznokcie, powinno być konsultowane u psychologa.

Niebezpieczeństwo onychofagii

Tak jak wspominano wyżej, onychofagia jest niebezpieczna ze względu na to, że podczas obgryzania paznokci powstają ranki i uszkodzenia, które w przypadku małych dzieci szybko mogą stać się bolącymi zmianami ropiejącymi. Małe dzieci często bawią się w piasku, w ziemi, dbają o higienę rąk mniej, niż dorośli. Stąd zatem tylko jeden krok do infekcji. Może dojść również do zakażenia ogólnoustrojowego, na przykład pasożytami. Poza tym obgryzanie paznokci często łączy się też z obgryzaniem skórek. Powstają bolące zmiany, miejsca wokół paznokci zaczynają puchnąć. Dziecku trudno poradzić sobie z takimi nieprzyjemnymi odczuciami. Nakręca się koło trudnych emocji, stresu, lęku. Gdy dodatkowo dziecko jest piętnowane za obgryzanie paznokci, problem się pogłębia.

Jak pomóc dziecku obgryzającemu paznokcie?

W jaki sposób pomóc swojemu dziecku, jeżeli zauważy się, że obgryza paznokcie. Czasami po dłuższej przerwie pociecha znowu powraca do nawyku obgryzania, co może być związane z natężeniem stresu, który odczuwa na co dzień. Może się tak dziać na przykład po powrocie do szkoły z wakacji lub gdy dziecko zaczyna edukację przedszkolną. By skutecznie pomóc swojemu dziecku, trzeba działać dwutorowo. Po pierwsze można wprowadzić typowo behawioralną terapię, a mianowicie kupić specjalne preparaty do smarowania płytki paznokcia, które mają gorzki i nieprzyjemny smak. Działają typowo awersyjnie. Gdy dziecko zbliży do ust paznokieć posmarowany takim preparatem, pojawia się odruch odrzucenia. Trzeba jednak pamiętać o tym, że samo smarowanie paznokci nie jest wystarczające. Dziecku trzeba pomóc nauczyć się lepiej radzić sobie ze stresem, nazywać emocje, regulować je w sposób zdrowy i bezpieczny. To zdecydowanie dłuższy i bardziej wymagający aspekt związany z pomocą dziecku z onychofagią.