Urlop wychowawczy a powrót do pracy

Każda mama, która kiedykolwiek wracała na rynek pracy po urlopie wychowawczym wie, że bywa to niełatwe. Warto zatem wiedzieć, jak się przygotować, a także jakie przysługują Ci prawa. O urlopie wychowawczym, prawach i obowiązkach z nim związanym a także o tym, co nas czeka po powrocie – i jak sobie ten powrót ułatwić.

 

Powroty bywają trudne

 

W zależności od tego, jak długo przebywamy na urlopie wychowawczym, powroty do pracy bywają trudne – łatwo przyzwyczaić się bowiem do codzienności w innym układzie niż ten, w którym pracujemy sporą część dnia. Tym bardziej, że do tego jeszcze rodzic musi pogodzić pracę z opieką nad małym dzieckiem. Spora część mam pozostaje na urlopie na tyle długo, że decyzja staje się coraz trudniejsza. Urlop wychowawczy należy do kategorii urlopów przysługuje on pracownikowi na okres co najmniej 6 miesięcy (maksymalnie 36 miesięcy) i musi być wykorzystany w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Dla wielu rodziców okres urlopu wychowawczego wiąże się zatem nie tylko z dłuższą przerwą w karierze, ale również z rezygnacją z rozwijania i doskonalenia swoich zawodowych kompetencji.

 

Kto może skorzystać z urlopu wychowawczego?

 

Jak wskazuje prawo oświatowe, takie prawo przysługuje nauczycielowi, który ma co najmniej 6-miesięczny staż pracy, sprawuje osobistą opiekę nad dzieckiem, która dotyczy dziecka w odpowiednim wieku. Urlop wychowawczy może być wykorzystywany do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat. Natomiast jeżeli  z powodu stanu zdrowia potwierdzonego orzeczeniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności dziecko wymaga osobistej opieki nauczyciela, wtedy urlop może być udzielony do dnia, w którym dziecko to ukończy 18 lat. Aby otrzymać urlop wychowawczy, należy złożyć dyrektorowi odpowiedni wniosek. Wniosek powinien być złożony z co najmniej 1-miesięcznym wyprzedzeniem przez planowanym terminem rozpoczęcia urlopu. Jeżeli zostanie złożony później, wówczas urlop może być rozpoczęty po upływie minimum 1 miesiąca od dnia rozpoczęcia wniosku.

 

Koniec urlopu wychowawczego

 

Jest kilka – bardziej skomplikowanych – zasad, które określają, jak długo ma trwać urlop wychowawczy. Jeżeli część urlopu wychowawczego ma trwać nie dłużej niż 1 miesiąc, wtedy kończy się ona po prostu po upływie tego okresu. Jeżeli część urlopu wychowawczego ma być dłuższa niż 1 miesiąc, to powinna zakończyć się w dniu 31 sierpnia. Jeżeli część urlopu wychowawczego ma być dłuższa niż 1 miesiąc, ale nauczyciel nabył już i nie wykorzystał urlopu wypoczynkowego, to urlop wychowawczy powinien być udzielony do końca zajęć szkolnych.

 

Jak ułatwić pracownikowi powrót z urlopu wychowawczego?

 

Pracownik wracający do pracy po tak długim czasie znajduje się często w – teoretycznie znanej – ale jednocześnie na pewien sposób  nowej dla niego rzeczywistości, do której ciężko jest się mu przyzwyczaić. Pełnione dotychczas stanowisko mogło w tym okresie zmienić swój charakter, do wykonywanych obowiązków dojść nowe. Część pracodawców oczekuje również w takiej sytuacji, że pracownik szybko i płynnie przejdzie do wykonywania swoich obowiązków i będzie posiadał odpowiednie kompetencje. Powrót do stanowiska wiąże się zatem z wysokim stresem i niestety często doprowadza do tego, że rodzic po urlopie szybko rezygnuje ze swojej pracy – lub nie podejmuje jej w ogóle.

 

Adaptacja po powrocie z urlopu

 

Pojęcie adaptacji nie jest obce nikomu, kto pracuje w przedszkolu i żłobku. I tak jak oczywiście bezstresowy powrót do firmy zależy w dużej mierze od nastawienia, podejścia, i chęci pracownika, tak i pracodawca może ułatwić takiej osobie adaptację. Warto przede wszystkim szczerze i otwarcie rozmawiać o warunkach powrotu, ustalić zakres obowiązków i poświęcić odpowiednią ilość czasu na ich doprecyzowanie.

 

Jak sobie ułatwić powrót do pracy?

 

Jeśli jesteś nauczycielem, który będzie wracał do pracy po długiej przerwie, lub taką dopiero planujesz – to pamiętaj, że jest sporo rzeczy, które możesz zrobić w międzyczasie dodatkowo, nawet jeśli nie pracujesz i nie masz zbyt wiele czasu. Z pomocą przyjdą na pewno czasopisma, książki, publikacje, dzięki którym nawet na urlopie wychowawczym będziesz rozwijać swoje kompetencje. Warto się również zapisać do newsletterów branżowych – dzięki temu regularnie będziesz na swoją skrzynkę dostawać porcję informacji dotyczących tego, co się dzieje obecnie w branży. Jeśli masz czas i ochotę – warto wybrać się również np. na targi, konferencje czy inne zjazdy. Takie uczestnictwo możesz również zamieścić (wraz z certyfikatem udziału) w swoim CV, dzięki czemu również kolejni potencjalni pracodawcy będą widzieć, że rozwijałaś się nawet w trakcie przerwy wychowawczej.

 

Czy z urlopu wychowawczego można zrezygnować?

 

Nauczyciel może zrezygnować z udzielonego urlopu wychowawczego w każdym czasie, ale tylko za zgodą dyrektora. W takiej sytuacji rezygnacja z urlopu możliwa jest nawet przed rozpoczęciem jego korzystania. Natomiast w przypadku, gdy dyrektor nie zgadza się na taką rezygnację, wtedy nauczyciel może zrezygnować z urlopu samodzielnie, zawiadamiając o tym dyrektora. Jest to możliwe jedynie z początkiem roku szkolnego, pod warunkiem, że wspomniane zawiadomienie zostanie złożone do dyrektora z co najmniej 3-miesięcznym wyprzedzeniem.

 

Wypowiedzenie po urlopie wychowawczym

 

Niestety – zapisy prawne stawiają pracownika w tym aspekcie w nieco bardziej uprzywilejowanej pozycji. Pracownik może dokonać wypowiedzenia wiążącej go umowy o pracę w każdej chwili. To obejmuje również czas, w którym pracownik przebywa na urlopie wychowawczym. Pracodawca z kolei nie ma takiej możliwości – jeśli chce dokonać wypowiedzenia, musi poczekać, aż osoba zatrudniona powróci do pracy z urlopu wychowawczego.

 

Przywileje po powrocie z urlopu

 

Pamiętajmy również, że matek karmiących, które wróciły z urlopu macierzyńskiego, bądź wychowawczego dotyczą również szczególnie przywileje. Zgodnie z Kodeksem Pracy przysługują im przerwy, których długość zależna jest od etatu i ilości dzieci karmionych piersią. Jeśli młoda matka pracuje w pełnym wymiarze godzin, ma prawo do skorzystania z dwóch trzydziestominutowych przerw, które wliczone są do czasu pracy. W przypadku, gdy dzienna ilość przepracowanych godzin wynosi od 4 do 6 przysługuje jej tylko jedna tego typu przerwa, natomiast w momencie, gdy posiada ona więcej dzieci wymagających karmienia czas ten wydłuża się do dwóch przerw po 45 minut.