Co robić, gdy dziecko obgryza paznokcie?

Obgryzanie paznokci to zły nawyk, który towarzyszy zarówno dzieciom, jak i osobom dorosłym. Bardzo często powstaje on w wyniku zaburzeń psychicznych. Dotyczy głównie dzieci w wieku szkolnym i nastolatków. Najczęściej dziecko obgryza paznokcie w celu odstresowania się, zniwelowania napięcia emocjonalnego. Mogłoby się wydawać, że onychofagia nie jest niczym szkodliwym, bo nie zagraża zdrowiu ani życiu, ale wiąże się z wystąpieniem rozmaitych powikłań. Niektóre skutki uboczne mogą być groźne, dotyczą one osób intensywnie i długotrwale obgryzających paznokcie. Co więcej, na płytce paznokcia zwykle się nie kończy, obgryzane są także skórki i to aż do wystąpienia krwawienia.

 

Dlaczego dziecko obgryza paznokcie i czy może być to dla niego niebezpieczne?

 

Onychofagia nie jest chorobą, ale może prowadzić do wystąpienia groźnych powikłań, dlatego należy jak najszybciej oduczyć dziecko obgryzania paznokci. Szybka interwencja to podstawa, nie należy liczyć na to, że nawyk zniknie samoczynnie wraz z wiekiem. Osoby dorosłe również borykają się z onychofagią, utrwalając nawyk z dzieciństwa. Obgryzione paznokcie to częsty problem wśród dzieci po siódmym roku życia i w okresie dojrzewania. Spory odsetek przypadków dotyczy też dzieci w wieku od siedmiu do dziesięciu lat. Można śmiało powiedzieć, że jest to powszechny nawyk. Obgryzanie paznokci obserwuje się już u dwuletnich dzieci i wynika to głównie z potrzeby odstresowania się.

 

Jeśli dziecko nie radzi sobie z emocjami, to może traktować obgryzanie paznokci jako sposób na zniwelowanie napięcia. Nierzadko wynika to również z nudy lub naśladowania zachowania bliskich osób z otoczenia. Onychofagia może pojawić się z powodu problemów w szkole, krytyki rodziców, stawiania zbyt wysokich wymagań, zmiany opiekuna, kłótni domowych, karania dziecka. Czasem dzieci obgryzają paznokcie w celu zwrócenia na siebie uwagi. Warto od razu zaznaczyć, że obgryzanie paznokci jest problemem, prowadzi do wystąpienia groźnych skutków ubocznych. Mogą pojawić się wady zgryzu, infekcje paznokci, zakażenia skóry, deformacje paznokci i palców.

 

Co robić w przypadku dziecka, które obgryza paznokcie?

 

W pierwszej kolejności powinno się poznać przyczynę obgryzania paznokci. Kolejnym krokiem będzie szczera rozmowa z dzieckiem. Należy skupić się głównie na tym, co powoduje, że dziecko zaczyna obgryzać paznokcie. Jeśli onychofagia wynika z napięcia emocjonalnego, to należy pomóc dziecku w rozpoznawaniu emocji, których doświadcza, aby łatwiej było mu je wyrazić. Kolejną kwestią jest to, aby pokazać dziecku metody radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Świetnie sprawdzi się ściskanie gumowej piłki, uderzanie w poduszkę, tupanie nogą. W przypadku starszych dzieci istotne jest wytłumaczenie powstałego problemu, udzielenie wsparcia. Trzeba też uświadomić dziecko, że obgryzanie paznokci nie jest właściwie i powiedzieć o konsekwencjach takiego zachowani, groźnych powikłaniach. Jeśli onychofagia wynika z tego, że dziecko się nudzi, to należy znaleźć jakieś ciekawe zajęcia, urozmaicić czas. Absolutnie nie wolno krzyczeć na dziecko, śmiać się z niego ani używać przemocy. W ten sposób pogłębi się tylko nawyk i nasilają niechciane zachowania. Wystarczy zwrócić dziecku delikatnie i spokojnie uwagę, gdy zacznie obgryzać paznokcie, odwrócić jego uwagę od wykonywanej czynności, zająć je czymś innym.

 

Jak sobie radzić z nawykowym obgryzaniem paznokci u dzieci?

 

Istotną kwestią w przypadku onychofagi jest to, aby przycinać krótko paznokcie, co zmniejszy chęć do ich obgryzania. Warto też zainwestować w elastyczną zabawkę do ściskania, co pozwoli się odstresować i uchronić paznokcie przed zębami. Świetnie sprawdzą się także zdrowe przekąski, przykładowo marchewka czy orzechy. Dziecka nie trzeba ganić za wkładanie palców do buzi, wystarczy rzucenie porozumiewawczego spojrzenia lub krótkie przypomnienie. Istotne jest także spędzanie większej ilości czasu z dzieckiem, organizowanie mu zajęć, tworzenie atmosfery sprzyjającej zwierzeniom. Należy okazywać wsparcie, być cierpliwym i wyrozumiałym. Świetną opcją będzie także malowanie paznokci bezbarwnym lakierem o gorzkim smaku, co zniechęci do wkładania palców do ust. Dostępne są specjalne żele i płyny, które można stosować u dzieci już od trzeciego roku życia. Mają one naturalny skład, są całkowicie bezpieczne w stosowaniu.

 

Środki do nakładania na paznokcie zawierają też składniki o działaniu nawilżającym i wzmacniającym. Bardzo ważne jest to, aby nawilżać płytkę paznokcia i dłonie za pomocą kremu/balsamu. Lakiery do miejscowego stosowania na paznokcie zawierają bardzo gorzką substancję, więc są skuteczne. Utrzymują się nawet do dwóch tygodni. Jeśli zadba się o paznokcie, zaczną się ładnie prezentować, to dziecko będzie mniej skłonne do tego, aby zniszczyć uzyskany efekt. W tym celu warto regularnie polerować paznokcie, wycinać skórki cążkami, nakładać specjalne lakiery. Zaleca się też skorzystać z pomocy specjalisty, rozważyć wizytę u psychologa. Pomoże znaleźć źródło problemu i sposoby dążące do jego rozwiązania. Godne polecenia będzie także smarowanie paznokci i skórek maścią z witaminą A, co przyspieszy ich regenerację. Niestety niektóre dzieci mają tendencję do obgryzania skórek aż do krwi, co niestety przyczynia się do powstania ran, zwiększa ryzyko zakażenia.