ZABAWY DLA DZIECI BEZ TELEWIZORA
Wśród najczęstszych zagrożeń rozwoju dziecka wymienia się reklamy, telewizję oraz ekrany, które emitują szkodliwe światło. Zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) maluchy do 2. roku życia nie powinny w ogóle korzystać z mediów cyfrowych, a dzieci w wieku 2–5 lat nie powinny spędzać przed ekranem (sedentary screen time) więcej niż godzinę dziennie, zgodnie z zasadą im mniej, tym lepiej. W czasie korzystania z mediów cyfrowych dzieciom powinni towarzyszyć rodzice, aby tłumaczyć na bieżąco to, co dzieje się na ekranie telewizora, tabletu czy smartfona.
Eksperci rekomendują, aby czas spędzany przed monitorem zastąpić aktywnymi zabawami i grami, a czas w foteliku samochodowym czy wózku spacerowym przeznaczyć na czytanie, śpiewanie, wymyślanie historii lub rozwiązywanie łamigłówek. Media cyfrowe nie powinny być bowiem stosowane jako sposób na uspokojenie malucha, ponieważ utrudni mu to w przyszłości rozwijanie strategii samoregulacji emocji.
10 propozycji na zabawę z dzieckiem w domu
Zabawy sensoryczne dla najmłodszych
• Samodzielne przygotowanie mas sensorycznych (np. masy solnej czy domowej ciastoliny) zajmuje chwilę, a stwarza dzieciom możliwość zapoznania się z nowymi fakturami, konsystencjami, smakiem, zapachem czy kolorem. Można z nich lepić, poszukiwać ukrytych w nich przedmiotów, gnieść, wałkować, rzucać nimi lub wkładać je do foremek. W tym przypadku nie ma znaczenia sposób zabawy, każdy jest rozwijający i wyjątkowo stymulujący.
• Zabawy słuchowo-muzyczne polegające na rozpoznawaniu, jaki instrument gra, który ze sprzętów domowego użytku wydaje konkretny dźwięk, lub naśladowanie rytmu wygrywanego przez inną osobę, świetnie rozwijają zmysł słuchu.
• Układanie puzzli i wyszukiwanie mniejszych elementów z ramki na głównym obrazku, zbieranie określonego rodzaju kwiatów na łące czy zabawa w memory z odnajdywaniem subtelnych różnic między obrazkami rozwija zmysł wzroku, koordynacji oko-ręka, a także doskonali rozpoznawanie kształtów i figur w otoczeniu dziecka.
Zabawy językowe
• Opisywanie świata, który nas otacza, to najbardziej naturalny i intuicyjny sposób stymulowania rozwoju mowy oraz poznawania języka ojczystego i obcego. Warto opowiadać o tym, co robimy w danej chwili, nazywać przedmioty i określać ich cechy.
• Rymowanki, wierszyki, piosenki i zabawy paluszkowe skutecznie angażują zmysł słuchu, dotyku, a także dziecięcą wyobraźnię. Wyśpiewywane rymy stają się atrakcyjną zabawą, dzięki której nowe słowa i struktury gramatyczne szybko zapadają w pamięć, a dzieci czerpią radość z poznawania języka.
Zabawy wspierające rozwój myślenia logicznego i kreatywność
• Konstrukcje z kloców, samodzielne wymyślanie budowli oraz odtwarzanie ich ze wzoru rozwija umiejętności przestrzenne, a także doskonali zdolność dostrzegania symetrii i wzorów, co ma znaczenie w kształtowaniu umiejętności matematycznych, a nawet artystycznych.
• Domino to prosta gra logiczna, która doskonali percepcję wzrokową, a przy okazji zachęca do poznawania liter, liczb oraz liczenia.
• Robienie zakupów oraz wszelkie zabawy w sklep umożliwiające płacenie i dokonywanie wyborów z bogatego asortymentu sprzyja umiejętności klasyfikacji przedmiotów, a także rozwija zdolności społeczne.
• Wspólne gotowanie, które wymaga odmierzania produktów z pomocą wagi lub naczynia z miarką oraz komponowania zbilansowanego posiłku, rozwija zdolności myślenia logicznego oraz uczy zasad zdrowego żywienia. A po przygotowaniu pysznego posiłku można zagrać w rodzinną planszówkę, która doskonali również znajomość angielskiego słownictwa.
• Porządkowanie być może nie jest ulubioną czynnością dorosłych, jeśli jednak włączymy do tej aktywności element rywalizacji, np. kto pierwszy włoży zabawki do odpowiednich pudeł (np. ze względu na ich rodzaj: autka, zwierzątka, klocki lub wielkość), mamy szansę na miły wieczór.